Hervormde Dorpskerk - Grote of St Lambertuskerk
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Kerkstraat 48
Strijen

Gemeente Strijen
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Strijen is het oudste dorp uit de Hoekse Waard.
Een kapel in de 7e eeuw gebouwd, gewijd aan Gertrudis van Nijvel.
Er is vóór 992 een aan Maria gewijde kerk gesticht. De kerk wordt genoemd in een giftbrief uit 992 van Vrouwe Hilsondis, gravin van het Land van Strijen,
De kerk liep met de Sint Elisabethsvloed in 1421 grote schade op.
Nieuwe kerk gebouwd in de 15e eeuw, onze lieve vrouw
De torenonderbouw stamt uit het begin van de 13e eeuw. De bovenbouw is verhoogd omstreeks het midden van 1450. Een smal schip en een klein koor sloten op de toren aan.
In de toren twee luidklokken. De kleine uit 1982 ter vervanging van de oude klok, welke was gescheurd. De oude klok is uit 1388 en staat in het naast de kerk gelegen kerkelijk centrum, hergoten door Petit & Fritsen uit Aarle Rixtel in 1929.
De beide klokken zijn in juni 1943 door de Duitse bezetters geroofd en weggevoerd. De schipper heeft het schip op het IJselmeer laten zinken. In 1946 kwamen de klokken weer terug in Strijen
Huidige koor eind 1400 gebouwd, schip uit ± 1500.
De kerk is oorspronkelijk gebouwd als kruiskerk, het koor gericht naar het oosten. De kerk heeft een laat gotisch eenbeukig schip met een 5/10 gesloten koor, een zuiderkapel en een noorderaanbouw.
De parochie Strijen was tot het concordaat van 1559 ondergebracht bij bisdom Luik en vanaf 1559 tot aan de Reformatie bij bisdom Utrecht.
schout- en schepenenbank, doophek en koperen lichtkronen uit 17e eeuw
grafzerken, een zestal massieve koperen lichtkronen met kaarsenhouders uit eind 17e eeuw
reparaties en restauraties aan kerk en toren 1677, 1783
in 1783 is de flink uit het lood staande toren "rechtgezet"
aantal gebrandschilderde ramen uit ± 1796
schout- en schepenbank, doophek en banken uit eind 1600, versiert met fraai houtsnijwerk in eikenhout
borden met tien geboden en artikelen des geloofs, evenals de hemelschilderingen verdwenen
de toren is sinds 1 april 1799 eigendom van de burgelijke gemeente
preekstoel uit ± 1800
zilveren doopbekken met opschrift uit 1820
kanselbijbel uit 1841/75, geschenk van predikant Bresser
Een in "trompe l'oeil" op hout geschilderde draperie is boven het orgel aangebracht.
in de 19e en 20ste eeuw aantal ingrijpende verbouwingen aan de kerk
noorderaanbouw in 1847 ter vermeerdering van het aantal zitplaatsten, de kruisvorm van het kerkgebouw is hierbij verloren gegaan
predikantenbord in de zuiderkapel
1921 groot deel van het dak vernieuwd
1926 een aantal trekbalken vernieuwd en het tonggewelf voorzien van Amerikaans rifhout
1936/39 grote restauratie, kerk aanzienlijk gewijzigd, zuiderkapel in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht, de in de zuidoostzijde gelegen kerkeraadskamer afgebroken en aan de noordwestzijde weer opgebouwd, de romaanse bogen tussen de noorderaanbouw en het oude kerkgedeelte verwijderd en vervangen door gotische bogen
gestucadoorde gewelf vervangen door een tonggewelf
op 1 februari 1939 werd de gerestaureerde kerk opnieuw in gebruik genomen; restauratiearchitect van Bilderbeek & Reus, Dordrecht, aannemingsbedrijven P. Kranenburg, Zuidland en C. Meuldijk, Abbenbroek
in 1948 uitgebouwd met een noorderzijbeuk wegens plaatsgebrek
toren is eigendom van de gemeente Strijen
fraaie oude gotische poort, eerst elders in het kerkgebouw, tijdens de restauratie kerk en toren van 1945/50 in de toren geplaatst
bij de restauratie van de kerk in het oostelijk gedeelte een tweetal grafkelders ontdekt, in het grootste een drietal kisten
aan de rechtzijde van de preekstoel in de zuiderkapel een gewelf blootgelegd van een gang welke de kerk verbind met een voormalig klooster in de kerkstraat
in 1950 een vijftal gebrandschilderde ramen in de noorderaanbouw aangebracht, geschonken door A. Kleinjan, gemaakt door Toon Berg, Dordrecht
PKN-kerk.
De kerk werd gerestaureerd in 1993/94.
Op 5 oktober 1994 is de kerk weer in gebruik genomen.
12 nieuwe gebrandschilderde ramen naar ontwerp van A. van Klaveren van glasspeciaalbedrijf Exclusief te Dordrecht. In het schip vier ramen over de geschiedenis van Strijen. In het koor ramen met bijbelse voorstellingen. In het zuidertransept een oud raam. Dat werd tijdens de restauratie in een krat verpakt teruggevonden op de zolder van de consistorie. De ramen werden in 1994 geplaatst.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)191
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)81, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 32
Voordendag: een historische beschrijving van de Dorpskerk te Strijen 17*
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 31(1994)40, 33(1995)27
de Mixtuur 17(1975)344, 20(1977)442, 71(1992)585, 73(1993)677, 80(1995)1008
de Orgelvriend 6(1975)6, 10(1975)10-11**, 7/8(1976)28-29*, 11(1976)3, 2(1979)28
de orgelmaker Witte 8
het Orgel 4(1974)158, 5(1975)181, 4(1976)119-129 (8 foto's)*
kerkepadgids (1984)56*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Dorpskerk - Grote of St Lambertuskerk Strijen -

Orgelhistorie

b: begin 16e eeuw voor de Grote of St Lambertuskerk
b: C. van Oeckelen & Zn., Breda 1837/40, orgel gebouwd door Petrus van Oeckelen, Groningen; M II ap: Hw 11-Bov 10
- het orgel werd op 2 februari 1840 geëxamineerd en ingewijd door adviseur B.J. Tours te Rotterdam
- het orgel werd gestemd door de plaatselijke organist
r: Fa. Gabry, Gouda 1909; enkele registers vervangen, Bourdon 16 op pneumatische lade voor bespeling Hoofdwerk en Pedaal, Tremulant
- opdracht ontvangen op 13 mei 1909
het orgel werd op 14 oktober 1909 opgeleverd en gekeurd door de Rotterdamse organist Hendrik de Vries; het orgel werd afgekeurd en de inspeling ging niet door. Twee tongwerken van Manuaal II waren totaal verknoeid
r: Leon Pinet, Parijs 1909; twee nieuwe tongwerken
- het orgel werd op 14 juli gekeurd door orgelbouwer D. Steenkuyl te Amsterdam: het orgel werd weer afgekeurd
r: Fa. Gabry, Gouda 1909; twee tongwerken vervangen door nieuwe tongwerken
het orgel werd op 13 oktober 1910 weer opgeleverd
ingebruikname orgel op woensdag 9 november 1910
- onderhoud Fa. Gabry tot 1927
r: Fa. A. Standaart, Rotterdam 1927; een aantal binnenpijpen vervangen door zinken pijpen, windmotor geplaatst, de verknoeide frontpijpen vervangen, op Hoofdwerk Cornet V, windvoorziening aangepast en de twee spaanbalgen verwijderd
- Rapport van orgeldeskundige J.G. van Herwaarden te Rotterdam
r: Fa. Sommer, Gorinchem 1936; enige dringende reparaties, oude Trompet door een nieuwe fabriekstrompet vervangen
- rapport 3 november 1943 van de Rotterdamse organist J.H. Besselaar omtrent de toestand van het orgel
r: Fa. G. van Leeuwen & Zn., Leiderdorp 1947/48, zwelkast om het Bovenwerk door de dorpstimmerman Pouwe; 16 voets stemmen op EP laden, Bourdon 16 buiten de orgelkas, unitlade vrij pedaal; M II Ped EP unit: Hw 12-Zw 10-Ped 5 (6)
- het contract werd getekend op 28 juni 1944
adviseur J.H. Besselaar, die een zeer enthousiast keuringsrapport schreef
inwijding orgel op 6 maart 1948 door J.H. Besselaar
- Fa. van Leeuwen te Leiderdorp 1948 onderhoud, na de fusie onderhoud bij Fa. Pels & van Leeuwen te Alkmaar
r: Fa. Fonteijn & Gaal, Amsterdam in de jaren 1950 op advies van de Rotterdamse organist Aad van de Hoeven
- onderzoek orgel door W. Hülsmann te Amersfoort
o: pijpwerk DELFT huisorgel ds A.J. Schalkoort; EP
b: Jan L. van den Heuvel, Dordrecht 1974/75; in oude kas uit 1839, enkele oude registers, de beide manuaalladen en twee spaanbalgen; M II vp: Hw 12-Bov 12-Ped 9
het orgel werd op 21 juni 1975 in gebruik genomen met een bespeling door de Franse organiste Michelle Leclerc, die tevens de eindkeuring uitvoerde, en Ben van Oosten
r: Jan L. van den Heuvel, Dordrecht 1984; gruis in het orgel door bouwwerkzaamheden rond de kerk, Quintadeen reconstrudeerd, Trompet vernieuwd, op plaats van Cimbel de oude Fafeolet 1 gereconstrudeerd; M II vp: Hw 12-Bov 12-Ped 9

Dispositie

1840 (Van Oeckelen):
Hoofdwerk (I)
Praestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quintadeen 4, Octaaf 2, Mixtuur IV, Fagot 16, Trompet 8
Bovenwerk (II)
Praestant 8, Viola di Gambe 8, Holfluit 8, Fluit Travers 8, Gedekt 8, Fluit 4, Fluit 2, Flageolet 1, Hoboe 8, Vox Humana 8, Tremulant
Pedaal
aangehangen
Klavierkoppel
2 Afsluiters, Ventiel
 
1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdmanuaal
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quintadeen 4, Octaaf 2, Mixtuur V, Fagot 16, Trompet 8
Bovenmanuaal
Prestant 8, Viola di Gambe 8, Holfluit 8, Fluit Travers 8, Gedakt 8, Fluit 4, Fluit 2, Flageolet 1, Vox Humana 8, Hobo 8
Pedaal
aangehangen
Koppelingen
Afsluitingen
 
1948 (Van Oeckelen/Van Leeuwen)::
Hoofdwerk (I)
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Holpijp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Cornet V, Trompet 8
Bovenwerk in zwelkast (II)
Prestant 8, Viola di Gambe 8, Gedekt 8, Vox Celeste 8, Fluit 4, Nasard 2 2/3, Fluit 2, Scherp III, Hobo 8, Regaal 4, Tremulant
Pedaal
Prestantbas 16, Subbas 16, Octaafbas 8, Gedekt 8, Octaaf 4
Manuaalkoppel, Pedaalkoppel
 
1975 (Van den Heuvel)::
Hoofdwerk (I)
Praestant 16, Octaav 8, Roerfluyt 8, Octaav 4, Fluyt 4, Quint 3, Octaav 2, Mixtuur IV-VI 2, Scherp IV 1, Cornet IV discant, Sesquialter II vanaf fº, Trompet 8
Bovenwerk (II)
Praestant 8, Holpyp 8, Viola di Gamba 8, Quintadeen 8, Octaav 4, Roerfluyt 4, Nasard 3, Woudfluyt 2, Tertiaan II, Cymbel III 1/2, Hautbois 8, Vox Humana 8, Tremulant
Pedaal
Praestant 16, Subbas 16, Octaav 8, Gedekt 8, Octaav 4, Ruispijp III 2 2/3, Bazuyn 16, Schalmey 4, Cink 2
Manuaalkoppel, 2 Pedaalkoppels
 
1984 (Van den Heuvel):
Hoofdwerk (I)
Praestant 16, Octaav 8, Roerfluit 8, Octaav 4, Fluyt 4, Quint 3, Octaav 2, Mixtuur IV-VI, Scherp IV, Cornet IV, Sesquialter II, Trompet 8
Bovenwerk (II)
Praestant 8, Holpijp 8, Quintadena 8, Viola de Gambe 8, Octaav 4, Roerfluyt 4, Nasard 3, Woudfluyt 2, Flageolet 1, Tertiaan II, Cymbel III, Hautbois 8, Vox Humana 8, Tremulant
Pedaal
Praestant 16, Subbas 16, Octaav 8, Gedekt 8, Octaav 4, Ruyspyp III, Bazuyn 16, Schalmey 4, Cink 2
3 Koppelingen
Foto: Hans Vreeman

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-02 11:56:11