Museum Amstelkring Ons Lieve Heer op Solder - RK kerk - schuurkerk Het Hart

Nieuwe bestemming

(Kerk)gebouw

De - van oorsprong - schuilkerk werd ingericht in een grachtenhuis aan de Oudezijds Voorburgwal dat door Jan Hartman in 1661/63 speciaal voor dit doel werd gebouwd. Het neemt de tweede, derde en kapverdieping in beslag. Twee omlopende galerijen zorgen voor toerijkende plaatsruimte. De eerste verdieping was bij de eigenaar van het pand in gebruik als woonhuis. De galerij-schuilkerk is gewijd aan St. Nicolaas. Er was een luik waardoor de pastoor een veilig heenkomen kon zoeken, mocht de schout op de stoep staan. Het bedehuis werd naar zijn bouwheer "het Hert" (of 't Haantje) genoemd en, wegens zijn ingang in de Heintje Hoeckssteeg, ook wel "het Haentje" genoemd, in de volksmond "Öns" Lieve Heer op Solder, vanwege de hoge ligging. Twee eeuwen is zij "statie" of parochiekerk geweest.

Omstreeks 1740 in de zolderkerk vergroot en van een nieuw altaar voorzien.

De schuilkerk deed dienst totdat in 1887 tegenover het Centraal Station de nieuwe RK kerk H Nicolaas gereed kwam (zie daar).

De Stichting Amsterkring kocht in 1887 het schuilkerkje - het is de enige RK Schuilkerk, die nog geheel aanwezig en intact is - in opende in 1888 het pand als Museum Amstelkring. Het is ingericht zoals het oorspronkelijk was: een woonhuis met op zolder de schuilkerk.

Aangezien het huis een hoekpand is, krijgt het behalve via de voorgevel ook via de zijgevel licht, waardoor de kerkruimte die zich nog uitstrekt boven de beide achterhuizen, voldoende verlicht kon worden.

Het oorspronkelijke antependium is nog aanwezig.

De twee zilveren engelen voor de kolommen dateren uit het begin van de 18e eeuw.

Zilveren godslamp in 1656 vervaardigd door de Amsterdamse zilversmid Cornelis Bogaert.

De mahoniehouten comminiebank is uit het tweede kwart van de 19e eeuw, de preekstoel laat-18e eeuws.

Links onder het orgel in geglazuurd aardewerk pater Brugman, welbekende Franciscaner boeteprediker uit de 15e eeuw: "hij praat als Brugman".

Grondige restauratie in 2010/13. Uitgangspunt bij de restauratie was dat het gebouw er weer uit moest zien zoals het in 1888 was toen het woonhuis museum werd. Het huis aan de Heintje Hoeksteeg in het zijstraatje tegenover het museum, het Nieuwe Huis, is met een ondergrondse verbinding bij het museum getrokken.

De Mariakapel in deze voormalige schuilkerk is gerestaureerd en op 6 mei 2012 weer in gebruik genomen.

Op 24 april 2013 is het museum weer in gebruik genomen. Dan kunnen de jaarlijkse ongeveer 80.000 bezoekers wat royaler ontvangen worden. Tijdens de verbouwing en aanpassing bleef het kerkmuseum voor het publiek gewoon open.

Museum Amstelkring toont de geschiedenis van een oogluikend toegestane voortbestaan van de rooms-katholieke en van andere godsdiensten in de tientallen schuilkerkjes die Amsterdam eertijds rijk was.