RK kerk - schuurkerken in Friesland (Bakhuizen als voorbeeld)

Afgebroken

(Kerk)gebouw

De katholieke godsdienstoefening werd in 1580 door de Staten van Friesland verboden. Het rooms-katholieke godsdienstig leven moest zich noodgedwongen in het verborgene afspelen. Eerst in de Franse Tijd kreeg men langzamerhand wat meer bewegingsvrijheid. Het was de tijd van de schuilkerken, doorgaans eenvoudige en kleine kerkruimten, dikwijls te vinden op de zolder van een woonhuis, danwel vermomd als pakhuis of boerenschuur en met een onopvallende entree. Een mooi voorbeeld daarvan was te vinden in Bakhuizen, waar het kerkje alleen kon worden betreden via de mesthoop en het turfhok.

Eén van de eerste maatregelen van kerkelijke zijde na 1848 was het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie (in 1853).

In Friesland werden de 31 op dat moment aanwezige staties per 1 mei 1854 opgeheven en omgevormd tot 29 zelfstandige parochies (waarbij twee van de vier staties in Leeuwarden werden opgeheven), aanvankelijk verdeeld over de dekenaten Leeuwarden en Heerenveen, vanaf 1873 echter over die van Leeuwarden, Sneek en Heerenveen. De Friese parochies behoorden tot het nieuw gevormde aartsbisbom Utrecht.

In 1854 waren alle parochiekerken voorzien van een orgel, op vier na; negen jaar later was ook die leemte opgevuld.