Hervormde kerk St Nicolaas
In gebruik
Terp 1
Wieuwerd (Wiuwert)
Gemeente Littenseradeel
Friesland
Wieuwerd (Wiuwert)
Gemeente Littenseradeel
Friesland
(Kerk)gebouw
| Kerk gebouwd omstreeks 1200 in romaanse stijl. De kerk is gewijd aan de H. Nicolaas, patroon der zeevarenden. De kerk had eerst een zadeldak. | |
| De spitsboogvensters zijn 14e-eeuws. | |
| Beroemde grafkelder met gemummificeerde lijken die eeuwen geleden werden begraven zonder te zijn gebalsemd. In 1609 is de grafkelder gebouwd door Pieter van Walta, bewoner van Waltastate. Friese notabelen werden sinds 1609 in de grafkelder begraven. | |
| In 1765 is de grafkelder ontdekt met 11 gemummificeerde lijken uit ca. 1600. 4 mummies zijn gemummificeerd. | |
| Tussen 1860 en 1870 is de kerk ommetseld met uitzondering van de noordzijde. | |
| Bij het koor een dichtgemetseld priesterpoortje en meer naar het westen een dichtgemetseld romaans vensterje. | |
| Enkele zerken uit de 16e eeuw van de familie Walta. | |
| Het tongewelf is in 1777 aangebracht. | |
| In 1888 is de oude toren gesloopt. Een nieuwe toren met torenspits werd gebouwd. | |
| Het interieur heeft dezelfde opstelling als in Oosterlittens: kansel en doophek uit 1765, De lezenaar op het doophek en die van de kansel uit diezelfde tijd. | |
| PKN-kerk. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
| Boeken | |
| Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 91 afb V-20*, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964 | |
| Jongepier, Jan: Frieslands orgelpracht I 64*; uitgave Boeijenga, Sneek 1970 | |
| Knock, Nicolaas Arnoldi: aantekeningen bij disposities kerkorgelen van J. Hess, vervolgd en bijgevoegd door George Hendrikus Broekhuyzen Sr. en Jan Zwart, Kampen (1973)24 | |
| Knock, Nicolaas Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)30 44* | |
| Kuilenburg, Wout van: het werk van de orgelmakersfamilie Van Eijsdonck/Van Nistelrooy/Kuijte: (1983)152 | |
| Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 37, uitgave Bosch & Keuning te Baarn | |
| Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 37, uitgave Bosch & Keuning te Baarn | |
| Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)194 313 389 393, Fryske Akademy Leeuwarden 2003 |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| 75 jaar Flentrop Orgelbouw 62 | |
| contactbrief voor kerkenverzamerlaars 126(2018)4 | |
| de Mixtuur 19(1976)409, 46(1984)629 631 | |
| het Orgel 9(1968)245-246, 5(1969)122, 5(1973)145-151*, 6(1977)176 | |
| kerkepadgids (1987)55-56** |
Orgel locaties
| Naam gebouw | Plaats | Periode |
|---|---|---|
| Hervormde kerk St Nicolaas | Wieuwerd | - |
Orgelhistorie
| b: | vóór SNEEK Martinikerk (zie bij Sneek) |
| o: | 1723 |
| r: | Johann Michaell Schwartsburg, Leeuwarden 1741; grote reparatie wegens schoonmaken, vernieuwen en stellen |
| r: |
Johann Michaell Schwartsburg, Leeuwarden 1747; kleine reparatie annex stembeurt - Pieter de Vries; onderhoud en stemmen van 1750 tot 1771 |
| r: | Lambertus van Dam, Leeuwarden 1782 |
| r: | Rudolf Knol, Norden 1775; mankementen gemaakt |
| b: |
Gottlieb Heineman en Rudolf Knol, Norden 1785/88, in een bijzonder vorm gegeven kas die geïnspireerd is op die van het Wenthin-orgel te Zweins, De sierlijke vormen van de kast komen goed uit tegen de blauw geschilderde draperie. Het beeldhouwwerk is van beeldhouwer Frans Twentrop te Leeuwarden; M I ap: Man 10 het orgel werd voltooid in juni 1788, de inwijding was op 1 september 1788 het orgel werd geexamineerd en goedgekeurd door N.A. Knock en G. de Vries, organist te Leeuwarden |
| r: | Pieter Jans Radersma, Wieuwerd 1825 |
| r: |
L. van Dam & Zn., Leeuwarden 1860, vergroting met een 2e manuaal; M II ap: Man 10-Bov 5 - het bestek werd getekend op 23 maart 1860 |
| r: | Jan van der Bliek, Leeuwarden 1942; herstel na schade door blikseminslag. Zwelkast om 2e manuaal |
| r: |
Wim Eppinga, Britswerd 1968; Het Hoofdwerk werd in oorspronkelijke staat teruggebracht, Bovenwerk met zweljalouzieën en vulstemmen en vrij pedaal bijgebouwd ?? - deze operatie werd door de Rijksmonumentenzorg verhinderd omdat de werkzaamheden plaats vonden zonder goedkeuring van de Rijksdienst voor monumentenzorg (langs gerechtelijke weg werden de werkzaamheden stopgezet), mechaniek, balgen en kas van het later bijgebouwde 2e klavier waren in 1969 spoorloos verdwenen - het orgel is in 1968 gedemonteerd en opgeslagen bij de Fa. Flentrop te Zaandam |
| r: |
Fa. Flentrop, Zaandam 1969/73; M II ap: Man 10-Bov 5 adviseur Willem Hülsmann |
Dispositie
| 1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock): | |
| Manuaal C-f3 | |
| Bourdon 16, Praestant 8, Holpyp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV, Sexquialter II, Trompet 8, Tremulant | |
| Pedaal | |
| aangehangen | |
| Afsluiting, Ventyl, 3 Blaasbalgen | |
| 1973 ( ??/Flentrop): | |
| Manuaal C-f3 | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Holpyp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Gemshoorn 2, Cornet III discant, Trompet 8 bas/discant, Tremulant | |
| Bovenwerk C-f3 (in zwelkast) | |
| Fluit does 8, Viool de Gamba 8 (C-H in Fluit does), Salicionaal 4, Roerfluit 4, Speelfluit 2 | |
| Pedaal C-d1 | |
| aangehangen aan Hoofdwerk | |
| Klavierkoppel | |
| 2 Afsluiters |
Geen
foto
beschikbaar
Bronvermelding van bovenstaand orgel
| Boeken | |
| Geen informatie aanwezig | |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| Geen informatie aanwezig | |
Laatste update: 2018-09-08 10:53:29