Hervormde kerk St Nicolaas
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Tsjerkegreft 2
Nijland (Nijlân)

Gemeente Wymbritseradiel
Friesland

(Kerk)gebouw

Het dorp is in de 13e eeuw gesticht in het zuidelijke deel van de drooggevallen Middelsee. De kerk is gebouwd in 1275. De zware ongelede toren resteert.
Nieuwe kerk gebouwd in 1528, grotendeels gebouwd uit afbraakmateriaal van de eerste kerk. In de noordmuur bleven restanten van de oude kerk bewaard. Het laatgotische gebouw is opgetrokken uit gele en rode baksteen van kloostermop-formaat.
De afgesloten toren is later verhoogd tot 48 meter. Smal spitsboogvenster uit 1615 ??
Preekstoel uit 1659, daarnaast twee gebrandschilderde ruitjes 17e eeuw.
De eeuwenoude balken zitten sinds 1870 achter stucwanden en boven een stucgewelf.
De kerk staat op de Rijksmonumentenlijst.
PKN-kerk, maar geen fusiegemeente.
Kerkrestauratie in 1967/68; het kerkinterieur is ook hersteld.
Nieuwe restauratie in 1981/82; bouwtechnisch herstel (kap, muren en vensters). Door het verwoestende werk van de bonte knaagkever moest de kerk ingrijpend worden hersteld. De kerk is van binnen als buiten opnieuw geschilderd.
In het koor zijn enkele interessante voorwerpen aan het licht gekomen, onder meer een ingemetselde kruik uit 1516.
De toren is in 1986 in opdracht van de gemeente uitgebreid gerestaureerd.
In april 1988 werd begonnen met de restauratie van de kerk. Er is ontdekt dat de wijzerplaten uit 1596 stammen.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Jongepier, Jan: achter het Friese orgelfront - tentoonstelling orgelbouw (1776-1926)8* 9
Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 37, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 22(1989)13
de Mixtuur 45(1984)611
de Orgelvriend 9(1975)16, 9(1981)5
het Orgel 10(1967)233-234

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk St Nicolaas Nijland -

Orgelhistorie

b: Willem van Gruisen, Leeuwarden 1840/41, de drie beelden werden in Amsterdam gekocht; M II ap: Hw 8-Pos 5
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1907; Viola di Gamba 8
gedemonteerd in 1967 in verband met de kerkrestauratie
orgel verplaatst 1967/68
r: G.J. Vos, Groningen 1968; werkzaamheden, welke al spoedig daarna werden betreurd
- Jan Jongepier meldde dat in ZUIDWOLDE (Gr) bij orgelbouwer Mense Ruiter originele registers van het orgel te koop waren. Die registers had G.J.Vos er in 1967 uitgehaald. Het ging om drie Van Gruisen-registers uit 1840 (Octaaf 4, Octaaf 2 en Woudfluit 2), alsmede de Viola di Gamba 8 van Bakker & Timmenga uit 1907. Het was vanwege de kosten voor de kerkvoogdij een moeilijke beslissing de registers terug te kopen. Jan Jongepier hielp belangeloos
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1982; de betreurenswaardige ingreep van 1968 werd zo goed mogelijk ongedaan gemaakt
het orgel is op 25 november 1982 weer in gebruik genomen
Het orgel werd een Rijksmonument
r: 2002; M II ap: Hw 9-Nw 5
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 2008; handklavieren, pedaalklavier en mechanieken hersteld, het pijpwerk van twee registers werd vernieuwd; M II ap: Hw 9-Onderpos 5
adviseur Jan Jongepier
op vrijdag 28 november was de officiële ingebruikname met een bespeling door Jan Jongepier
het orgel is in het weekend van 29 en 30 november 2008 weer in gebruik genomen

Dispositie

1841 (Van Gruisen):
Manuaal
Onderpositief
Pedaal
Aangehangen
 
1982 (Van Gruisen/Bakker & Timmenga):
Hoofdwerk (I)
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit d'amour 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV 1 1/3, Trompet 8 bas/discant
Nevenwerk (II)
Fluit does 8 bas/discant, Aeoline 8, Prestant 4, Roerfluit 4, Woudfluit 2
Pedaal
aangehangen
Winddruk 70 mm. wk.
 
2008 (Van Gruisen/Bakker & Timmenga):
Hoofdwerk C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit d'amour 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Trompet 8 bas/discant
Onderpositief C-f3
Fluitdoux 8 bas/discant, Viola di Gamba 8, Prestant 4, Roerfluit 4, Woudfluit 2
Pedaal C-hº
aangehangen
Foto: Ansichtkaart

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42