Hervormde kerk - Rotondekerk
Nieuwe bestemming
Foto: Anton van Daal
Pastorielaan 13
Terband (Terbant)
Gemeente Heerenveen
Friesland

(Kerk)gebouw

Terband, Gersloot, Tjallebert en Luinjeberd vormden samen de gemeente Aengwirden die in 1934 bij de gemeente Heerenveen werd gevoegd.
Nieuwe kerk gebouwd in de loop van de 17e eeuw aan de Pastorielaan, dankzij een schenking van de grietman van Aengwirden, Johannes Crack.
Deze kerk is gesloopt.
Nieuwe kerk gebouwd in 1843 naar ontwerp van de Leeuwarder architect Thomas Romein. In april 1992 was de kerk Monument van de Maand en werd in het begeleidende boekje omschreven als fraai voorbeeld van het neoclassicisme; het blokvormig gebouw heeft zuilen en een fronton, de gevel is helder en geel gepleisterd. Enigszins frivool steekt daarbij het rode torentje af.
De kerk is sedert 1966 bekend als de Rotondekerk van Heerenveen en staat dicht bij de kruising van de A7 en de A32.
's Zomers waren er onderwegdiensten en werd het gebruikt voor diverse kerkelijke activiteiten en voor exposities.
Vanaf 1975 is de kerk buiten gebruik.
De kerk staat op de Rijksmonumentenlijst.
Het kerkje is vanaf 1980 eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken.
In zomer 1985 is de algehele restauratie afgerond. De kerk is nu een trouwlokatie.
Op 12 juni 2015 heeft de Rotondekerk een nieuwe naam gekregen: Terbandster Tsjerke. De naamgeving maakte deel uit van de viering 700 jaar kerkgeschiedenis in Terband. Vanaf 1997 werd al gesproken over een andere naam, omdat de rotonde bij Heerenveen toen moest wijken voor een klaverblad dat in 2000 klaar kwam. Toen werd geopperd om de kerk maar Klaverbladkerk te noemen. Ook de naam Sint Catharinakerk is het niet geworden, omdat het niet geheel zeker is of de kerk in de middeleeuwen aan deze heilige is gewijd.
Het kerkje wordt nog wel gebruikt voor diverse kerkelijke activiteiten en voor exposities. Het was ook Onderwegkerk.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)132 282
Jongepier, Jan: Frieslands orgelpracht I 5*; uitgave Boeijenga, Sneek 1970
Knock, Nicolaes Arnoldi: aantekeningen bij disposities kerkorgelen van J. Hess, vervolgd en bijgevoegd door George Hendrikus Broekhuyzen Sr. en Jan Zwart, Kampen (1973)23
Knock, Nicolaes Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)28
Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)44 56 126 127 187 188* 247 308 427 439-441* 454 456 475, Fryske Akademy Leeuwarden 2003
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 13(1985)18, 14(1985)16, 23(1990)17, 52(2004)17
de Mixtuur 17(1975)342 353, 25(1978)566, 39(1982)359, 40(1982)372 376* 378* 380 381
de Orgelvriend 1(1987)9

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Rotondekerk Terband -

Orgelhistorie

b: 1640; M I: bas 7-discant 7
b: Arnold en Tobias Baders, Leeuwarden 1660/61; M I: Man 7
het orgel is in 1661 opleverd
- onderhoud Ulbe Wijtse 1661
o/r: G.W. Lohman, Groningen 1844, de dispositie werd gewijzigd; M I ap: Man 8
b: Fa. L. van Dam & Zn, Leeuwarden 1886/87; M I ap: Man 8
inwijding orgel op 20 februari 1887
- De mahonie geschilderde kast is twee keer overgeschilderd
- vroeg in de 20e eeuw werd een eikenimitatie aangebracht
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 2003/04; het orgel is tot vandaag is de originele staat. Er werd een Trompet 8 bas/discant toegevoegd op de daarvoor sinds 1887 bestemde sleep. De orgelkas werd opnieuw in mahonie geschilderd; M I ap: Man 9
adviseur Jan Jongepier
het orgel is in de zomer van 2004 weer in gebruik genomen

Dispositie

1640:
Manuaal C-c3
bas: Holpyp 8, Prestant 4, Baardpyp 4, Octaaf 2, Quint 1 1/2, Sifflet, Mixtuur I-V
discant: Holpyp 8, Prestant 4, Baardpyp 4, Octaaf 2, Quint 1 1/2, Sifflet, Sexquialter
Tremulant, Nagtegaal
Kort octaaf
 
1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock):
Manuaal C-c3
bas
Holpyp 8, Praestant 4, Baardpyp 4, Octaaf 2, Quint 1 1/2, Sifflet, Mixtuur I-V
discant
Holpyp 8, Praestant 4, Baardpyp 4, Octaaf 2, Quint 1 1/2, Sifflet, Sexquialter, Tremulant
3 Blaasbalgen, Nagtegaal
Kort octaaf
 
1844 (Baders/Lohman):
Manuaal
Prestant 8, Holpijp 8, Viol di Gamba 8 discant, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Woudfluit 2, Dulciaan 8*, Tremulant
Pedaal
aangehangen
3 Blaasbalgen, Afsluiting
* gereserveerd
 
2004 (Van Dam/Bakker & Timmenga):
Manuaal C-g3
Bourdon 16 discant, Prestant 8, Holpijp 8, Violon 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Trompet 8 bas/discant
Pedaal C-gº
Aangehangen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42