Hervormde kerk - Sint Johanneskerk
In gebruik
(Kerk)gebouw
In 1250-1300 is het schip en het koor gebouwd. | |
De naam van de schenkster van het orgel uit 1740 is vereeuwigd op een plaquette, haar wapen en dat van haar man zijn gesneden in een opzetstuk op de balustrade. | |
Op 20 december 1740 worden twee blakers voor het orgel aangeschaft. | |
De toren en de westgevel zijn gebouwd in 1843 naar ontwerp van architect R.J. Boorsma. | |
Herstellingen in 1920/21. | |
De kerk is een Rijksmonument. | |
Restauratie in 1988/89 vanwege plotseling optredende gebreken. | |
Op zaterdag 27 mei 1989 is de kerk weer in gebruik genomen. | |
PKN-kerk. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken | |
Jongepier, Jan: Frieslands orgelpracht I 26*; uitgave Boeijenga, Sneek 1970 | |
Knock, Nicolaes Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)23 | |
Vervolg Knock, Nicolaes Arnoldi: 18 | |
Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)84 147 149 203* 204 317 396-397 427 436 464 476, Fryske Akademy Leeuwarden 2003 |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 16(1986)13, 17(1987)16, 22(1989)13 | |
de Mixtuur 55(1986)223-224*, 64(1989)218 | |
het Orgel 5(1974)182, 3(1987)116, 5(1990)230-235 (5 foto's)* |
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde kerk - Sint Johanneskerk | Morra | - |
Orgelhistorie
b: |
Johann Michaell Schwartzburg, Leeuwarden 1740, orgel aan de kerk geschonken door Jantje Nannes Botma, weduwe van Gerrit Sakes Botma (1651-1735), in leven Meederechter en dykgreve van Oostdongeradeel, Pieter de Vries te Leeuwarden maakte een onderkas en bracht het klavier naar de voorkant; M I ap: Man 8 - onderhoud Johann Michaell Schwartzburg te Leeuwarden van 1741 tot 1745 - onderhoud Pieter Sijbes de Vries te Leeuwarden van 1747 tot 1762 - in de daarna volgende 25 jaar werd er slechts incidenteel een orgelmaker ontboden voor onderhoud en stemmen - onderhoud Frans Casper Schnitger II 1764 - onderhoud Albertus Anthoni Hinsz 1765 - onderhoud Frans Casper Schnitger II 1770 en 1778 - onderhoud Albertus van Gruisen te Leeuwarden tussen 1786 en 1794 - na een onderbreking van drie jaar namen de orgelmakers van Gruisen in 1798 het stemmen weer ter hand |
r: |
Albertus van Gruisen, Leeuwarden 1801 en 1812; reparaties - stemmen Johan Adolf Hillebrand te Leeuwarden 1814 tot 1816 - stemmen Willem van Gruisen te Leeuwarden 1817 - onderhoud Gebr. Luitjen Jacob en Jacob van Dam te Leeuwarden 1819 tot 1839 |
r: |
Gebr. Luitjen Jacob en Jacob van Dam, Leeuwarden 1827; aanmerkelijke reparatie en verbetering, klavieromvang uitgebreid tot f3, klavier, windlade en mechaniek vervangen, kas door Siewert Huizinga geschilderd en snijwerk verguld; M I ap: Man 8 - onderhoud Luitjen van Dam, Leeuwarden 1839 tot 1843 - onderhoud Willem Hardorff te Leeuwarden 1844 tot 1881 |
r: |
Willem Hardorff, Leeuwarden 1859/60; de drie spaanbalgen vervangen door een rechtopgaande magazijnbalg met schepbalgen. Forte/piano-inrichting: pedaaltoets 1: Prestant 4, Octaaf 2, Cornet en Mixtuur inschakelbaar, pedaaltoets 2: ongedaan maken.In de zijwand aan de rechterzijde werd een pompboom voor handbediening aangebracht. met een windzicht - onderhoud door zijn schoonzoon Johan Frederik Kruse 1881 tot 1894 |
r: |
eerste helft 19e eeuw; aantal koren in de discant van de Mixtuur verminderd van 4 naar 3, gehalveerde Trompet 8 vervangen door Prestant 8 - aan het eind van de jaren zestig was de toestand van het orgel desolaat. De windlade was door lekkage ernstig in het ongerede geraakt. De mechanieken werkten slechts gebrekkig |
r: |
Orgelmakerij Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1985/86, uitgangspunt was herstel in de aangetroffen, gegroeide staat, de vroeg-20e eeuwse Prestant 8 uitgezonderd. Het schilderwerk is hersteld in de kleurstelling van 1859. Van het uitbundige blinderingssnijwerk en de vleugels was vrijwel niets heel. De in ongerede geraakte combinatie-trede van Hardorff bleef gehandhaafd en werd hersteld; M I ap: Man 7 adviseurs Herman Zandt te Dokkum (plaatselijke kerkvoogdij) en Aart van Beek (Orgelcommissie der Ned Hervormde kerk) ingebruikneming orgel op zaterdag 15 maart 1986 met een bespeling door Herman Zandt en Aart van Beek |
r: |
Orgelmakerij Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1988/89; oplevering van de Trompet in de factuur van Schwartsburg (als voorbeeld Burgwerd 1735 en Leeuwarden Waalse kerk 1740); M I ap: Man 8 adviseur Herman S.J. Zandt te Dokkum ingebruikneming orgel op 27 mei 1989 met een bespeling door Aart van Beek, toen ook enkele restauratieve werkzaamheden aan de kerk waren afgerond |
Dispositie
1740: | |
Manuaal C-c3 | |
Prestant 8 discant, Holpijp 8, Praestant 4, Gemshoorn 4, Nasard 2 2/3, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur III, Tremulant | |
Windlossing, 3 Blaasbalgen | |
1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock): | |
Manuaal C-c3 | |
Holpyp 8, Praestant 4, Nasat 3, Octaaf 2, Quintfluit 1 1/2, Cornet III discant, Mixtuur III-IV, Trompet 8 bas/discant, Tremulant | |
Pedaal | |
aangehangen | |
Windlossing, 3 Blaasbalgen | |
± 1970: | |
Manuaal C-f3 | |
Prestant 8 bas/discant, Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Nassart 3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Cornet III discant, Tremulant (inliggend) | |
Pedaal C-hº | |
aangehangen | |
Windlossing | |
1986: | |
Manuaal C-f3 | |
Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Nassart 3, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur III-IV 1, open plaats voor Trompet 8, Tremulant (inliggend) | |
Pedaal C-hº | |
aangehangen | |
Klaviatuur aan de voorzijde. Windvoorziening in de onderkas | |
Afsluiting. Windlossing. Balg met schepbalgen, handpomp en windzicht | |
1989: | |
Manuaal C-f3 | |
Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Nassart 3, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur III-IV 1, Trompet 8 | |
Pedaal C-hº | |
aangehangen | |
Klaviatuur aan de voorzijde. Windvoorziening in de onderkas | |
Afsluiting. Windlossing. Balg met schepbalgen, handpomp en windzicht |
Bronvermelding van bovenstaand orgel
Boeken | |
Geen informatie aanwezig |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
Geen informatie aanwezig |
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42