RK kerk H Dominicus hoofdorgel
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Harlingerstraat 26
Leeuwarden (Ljouwert)
Gemeente Leeuwarden
Friesland

(Kerk)gebouw

Kleine RK Statie - Dominicusstatie gesticht in 1628, 't Clooster aan de Bontepapesteeg. Het was de enige Dominicanenstatie in Friesland.
Nieuwe neoclassicische kerk gebouwd in 1850/51 naar ontwerp van architect Theo Molkenboer. Waterstaatskerk. Het was een Paterskerk aan de Speelmanstraat ter vervanging van de schuilkerk.
In 1854 werden de vier bestaande staties opgeheven en werden de parochies St Bonifacius en St Dominicus gesticht.
De kerk is in 1881 vergroot.
In 1937 was de kerk overtollig en is buiten gebruik gesteld. De kerk is in 1980 gesloopt.
Nieuwe kerk gebouwd in 1935/37 naar ontwerp van de architecten H.C.M. van Beers te Huis ter Heide en Arjen Witteveen te Leeuwarden; het ontwerp is geïnspireerd op de Delftse School. De kerk is gebouwd met kloostermoppen, gebakken bij de plaatselijke steenfabriek Schenkenschans. De kerk is een pseudobasiliek: het grondplan bestaat uit een middenschip en twee lagere zijbeuken. De zijbeuken zijn onderdeel van de processiegang rondom schip en koor. De ruimte onder de 65 meter hoge toren (gedekt met koperplaten) fungeert als voorhof, de hoofdingang als voorhal, de narthex. De breedte van het middenschip is 17 meter waarin alle banken een plaats hebben gekregen.
Op 29 augustus 1935 is de eerste paal geheid. Op Tweede Paasdag 1937 was de eerste plechtige Hoogmis in de kerk.
Veel elementen in de kerk werden meegenomen uit de Speelmanstraat.
Fraaie gesneden 19e eeuwse preekstoel.
Rechts van de ingang een Mariakapel met het devotiebeeld van Onze Lieve Vrouwe van Leeuwarden (het beeld werd al in 1506 in de toenmalige Sint Vituskerk van Oldehove vereerd). Het beeld van Maria werd op 3 oktober 2010 in processie door de stad gedragen (wat in 1578 voor het laatst plaatsvond). In de Mariakapel fraaie gebrandschilderde ramen, in 1946 vervaardigd door Wim van Woerkom.
De kerk werd tot 1965 door de Dominicanen bedient.
De kerk is een Rijksmonument.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Dominicus hoofdorgel Leeuwarden -

Orgelhistorie

b: Willem Hardorff en F. van de Meer, Leeuwarden 1845 voor LEEUWARDEN RK statie - Franciscanen H Antonius aan de Sacramentsstraat; M I ap: Man 9
o: LEEUWARDEN RK statie - Dominicusstatie 1794
o: Willem Hardorff, Leeuwarden 1850
- onderhoud Willem Hardorff te Leeuwarden
r: LEEUWARDEN oude RK kerk H Dominicus aan de Speelmanstraat "Paterskerk" (Paters Dominicanen) Gebrs. Adema, Leeuwarden 1857
r: Gebr. Adema, Leeuwarden 1863; M II vp:
b: Fa. Gebr. C.B. en P.J. Adema, Leeuwarden 1866 voor de voormalige Dominicuskerk aan de Speelmanstraat; frontontwerp kas Gebrs. W. en J. Kersten te Huissen; M II vp: Hw 12-Bov 8-Ped 4
r: Gebrs. Adema 1922; Trompet en Salicionaal vernieuwd. Bovenwerk in zwelkast, windmachine.
r: Gebrs. Adema 1925; schoonmaak- en onderhoudsbeurt
drukluchtharmonium
o/r: Fa. Valckx & van Kouteren, Rotterdam 1937 naar de nieuwe kerk aan de Harlingerstraat; binnenwerk herplaatst. Ingrijpende wijzigingen: klaviatuur, mechaniek en een nieuwe eenvoudiger kas (met enige moeite zijn er kenmerken van de kunststroming ‘De Stijl’ en schilderijen van Mondriaan in te ontdekken), de tractuur werd elektro-pneumatisch, nieuwe vrijstaande speeltafel (zodat op de z.g. orgeltribune ruimte is voor grote koren en/of andere musici ontstond), klavieromvang vergroot tot g3 en de pedaalomvang tot f1; EP II vp: HW 12-Zw 10-Ped 5
adviseur pater dr Caecilianus Huygens OFM, directeur Utrechtse Kerkmuziekschool namens de KKOR
het orgel werd op 7 november 1937 door pater Huygens ingespeeld
o: het monumentale front uit 1866, opgeslagen in 1936 in het Fries Museum te LEEUWARDEN ging in 1939/40 naar de Hervormde kerk te FERWERD door Fa. H. Spanjaard te Amsterdam
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1981/82; windladen gerestaureerd
orgel in januari 1982 weer in gebruik genomen zonder officieel vertoon
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1984; restauratie windladen van Fa. Gebr. Adema uit 1866
het orgel was in december 1984 weer bespeelbaar
r: 2018
op 19 mei 2018 is het orgel opnieuw in gebruik genomen

Dispositie

1866 (Adema):
Hoofdwerk (I)
Zwelwerk (II)
Pedaal
Toets- en registertractuur: mechanisch
 
1937 (Adema/Valckx & van Kouteren):
Hoofdwerk (I) C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Viola 8, Quintadeen 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet V, Mixtuur III-IV, Trompet 8 bas/discant
Zwelwerk (II) C-g3
Prestant 8, Salicionaal 8, Vox Celeste 8, Holpijp 8 bas/discant, Gemshoorn 4, Roerfluit 4, Quint 2 2/3, Gemshoorn 2, Terts 1 3/5, Hobo 8
Pedaal C-f1
Subbas 16, Violon 8, Octaafbas 8, Openfluit 4, Trombone 16
Twee vaste combinaties en twee rijen vrije combinaties
Toets- en registertractuur: elektro-pneumatisch
 
1984 (Adema):
Hoofdwerk (I) C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Viola 8, Quintadeen 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet V, Mixtuur III-IV, Trompet 8 bas/discant
Zwelwerk (II) C-g3
Prestant 8, Salicionaal 8, Vox Celeste 8, Holpijp 8 bas/discant, Gemshoorn 4, Roerfluit 4, Quint 2 2/3, Gemshoorn 2, Terts 1 3/5, Hobo 8
Pedaal C-f1
Subbas 16, Violon 8, Octaafbas 8, Openfluit 4, Trombone 16
Twee vaste combinaties en twee rijen vrije combinaties
Gewone koppelingen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Jongepier, Jan: achter het Friese orgelfront-tentoonstelling orgelbouw (1776-1926)23 39
Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 154*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)398, Fryske Akademy Leeuwarden 2003
Tijdschriften en andere uitgaves
150 jaar Adema Orgelbouw sinds 1855 (2006)15 foto 11* 16 foto 12* 55 62 82
250 jaar Orgelmaker Vermeulen 49
contactbrief voor kerkenverzamelaars 48(2002)19, 125(2018)3
de Mixtuur 38(1982)305, 45(1984)626, 51(1985)41, 83(1996)122 144*
de Orgelvriend 9(1987)26
het Orgel 4(1975)145, 3(1988)124-125*, 6(1994)217
Laatste update: 2018-07-12 08:59:53