Gereformeerde kerk - Koepelkerk
Nieuwe bestemming
Vredeman de Vriesstraat 24a
Tademastraat
Leeuwarden (Ljouwert)
Gemeente Leeuwarden
Friesland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1923 naar ontwerp van architect Tjeerd Kuipers (1857-1942) te Amsterdam. De Koepelkerk is vijfzijdig. Die vijfzijdigheid refereert ook aan het feit dat het Kuipers' vijftigste kerk betrof.
De Koepelkerk heeft de grondstructuur van een regelmatige vijfhoek. Aan twee zijden is de vijfhoek uitgebreid met een transept en in de lengteas met een kort schip. De kerk is gebouwd van gele baksteen, de koepel heeft een koperen dak. Het middendeel van de kerk wordt steeds hoger: eerst de beperkte hoogte van het middenportaal, dan het oprijzende schip en dan de koepel (die oorspronkelijk nog hoger zou worden.
De kansel staat centraal opgesteld naar de liturgische ideëen van Abraham Kuyper. Het podium wordt omlijst door een doophek met lessenaar. Groot koperen verlichtingsornament met art-deco-achtige versieringen in de vorm van een kroon. Drie kleinere kronen hangen boven de galerijen. Boven de ingang vijf wigvormige vensters, daarboven een groot roosvenster. De twee transeptgevels hebben zeven rechthoekige vensters en in de topgevels roosvensters, die wat kleiner zijn dan in de voorgevel.
De glazen zijn gemaakt in het atelier van de Fa. Lohrer te Utrecht. In één van de glas-in-loodramen aan de rechterkant van het orgel de jaartallen 1898 en 1923, refererend aan het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina.
In de orgelbalustrade zijn twee jaartallen aangebracht: 1935 het bouwjaar van het Vermeulenorgel te Tilburg en 1977 het jaar van de opbouw en plaatsing in de Koepelkerk.
Deze PKN-kerk is een Rijksmonument.
Op 4 mei 2014 was de laatste dienst. Aanvankelijk gebeurde er niets met het verlaten kerkgebouw. Er werd een Stichting tot Behoud van het Gereformeerd Erfgoed in Leeuwarden opgericht. Het gaat vooral om de bescherming van de Koepelkerk en de Pelikaankerk.
Het gebouw is per 1 maart 2015 verkocht aan belegger Tjalling Rollema te Sneek. Na herstelwerkzaamheden is de kerk in gebruik als het Koepeltheater, maar de kerk bleef ook geschikt voor bijvoorbeeld huwelijken en begrafenissen. Met Pasen 2015 heeft hij het eerste evenement georganiseerd.
Het gebouw moet opgeknapt worden (herstel dak en glas-in-loodramen). Reeds toegekende subsidies zijn beschikbaar. Daarbij zal het interieur aan de nieuwe bestemming aangepast moeten worden.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bakker: van Reitsum naar Gouderak 39 65
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 41(1999)15, 62(2009)23, 67(2012)20, 68(2012)17, 70(2013)18, 118(2017)7
de Mixtuur 30(1980)781
de Orgelvriend 7/8(1976)24, 4(1978)26*
het Orgel 10(1976)318-319, 9(1978)264
organist & eredienst 4(1976)61-63*, 4(1978)65-67*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Gereformeerde kerk - Koepelkerk Leeuwarden -

Orgelhistorie

b: Gebr. Adema, Leeuwarden ± 1860/70 voor WOMMELS huisorgel R. Feitsma; salon-orgel M I: Man 5
o: tijdelijk als noodorgel van 1923 tot 1927
- overplaatsing pijpwerk naar BIRDAARD huisorgel De Graaf 1977
b: Fa. Valckx & van Kouteren, Rotterdam 1927; imposant 16-voets orgelfront; Pn II vp:
r: kleine face-lift
b: Gebrs. Vermeulen, Alkmaar/Weert 1935 voor TILBURG RK kerk H Hart; EP III vp: 42 registers
r: Fa. Jos Vermeulen, Alkmaar 1962/63; ombouw, vrijstaande speeltafel, open front; EP III vp: Hw 13-Pos 10-Zw 10-Ped 9
o: 1975/78 door o.a. vrijwilligers; nieuwe orgelkas, beelden op de kas in 1977 geplaatst (oorspronkelijk gemaakt door Van Gruisen te Leeuwarden in 1790 voor Heerenveen Ned Hervormde kerk - Schoterlandse kerk, later te Assen Gereformeerde kerk - Marturiakerk) en pijpwerl uit het Valckx & van Kouteren-orgel uit 1927; professioneel herstel- en reparatiewerken van het pijpwerk werd uitgesteld; EP III vp: Hw 15-Pos 10-Zw 13-Ped 11
Het orgel is op 17 februari 1978 in gebruik genomen
r: Jan de Bruyn, Kampen 1997; herstel- en reparatiewerk van het behoorlijk verwaarloosde pijpwerk
- In maart 2015 heeft het Vermeulen-orgel de status van gemeentemonument gekregen

Dispositie

1962 (Vermeulen):
Hoofdwerk (I) C-g3
Prestant 16, Prestant 8, Openfluit 8, Salicionaal 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Fluit 2, Terts 1 3/5, Mixtuur IV-VI, Cornet IV, Tertscornet V, Trompet 8
Nevenwerk (II) C-g3
Quintadeen 16, Fluitprestant 8, Flute Harm. 8, Gemshoorn 8, Prestant 4, Blokfluit 4, Octaaf 2, Sesquialter II, Scherp IV 1, Kromhoorn 8
Zwelwerk (III) C-uitgebouwd tot g4
Hoornprestant 8, Gamba 8, Roerfluit 8, Prestant 4, Dwarsfluit 4, Woudfluit 2, Superquint 1 1/3, Cymbel IV 1/2, Dulciaan 8, Trompet Harm. 8, Tremulant
Pedaal C-f1
Principaalbas 16, Subbas 16, Zacht gedekt 16, Kwintbas 10 2/3, Octaafbas 8, Gedekt 8, Prestant 4, Mixtuur III, Bazuin 16
10 koppels
Open front met losse speeltafel
 
1978:
Hoofdwerk
Prestant 16, Octaaf 8, Open fluit 8, Salicionaal 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Sifflet 2, Terts 1 3/5, Mixtuur IV-VI 1 1/3, Dulciaan 16, Trompet 8
Positief
Bourdon 16, Prestant 8, Flüte harmonique 8, Gemshoorn 8, Octaaf 4, Blokfluit 4, Octaaf 2, Sesquialter II, Scherp IV 1, Kromhoorn 8, Tremulant
Zwelwerk
Prestant 8, Viola da Gamba 8, Voix céleste 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Dwarsfluit 4, Nasard 2 2/3, Woudfluit 2, Larigot 1 1/3, Cymbel IV 2/3, Trompet 8, Basson-Haitbois 8, Clairon 4, Tremulant
Pedaal
Prestant 16, Subbas 16, Zachtgedekt 16, Quint 10 2/3, Octaaf 8, Gedekt 8, Octaaf 4, Ruispijp III 1 1/3, Bazuin 16, Trompet 8, Clairon 4
Gebruikelijke koppelingen en speelhulpen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2017-12-29 14:34:27