Hervormde kerk - Piterkerk
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Buorren 30
Lippenhuizen (Lippenhuzen)
Gemeente Opsterland
Friesland
(Kerk)gebouw
De geschiedenis van het dorp Lippenhuizen begint in de Middeleeuwen, wanneer een groep landbouwers zich hier vestigd. In de 17e en 18e eeuw zorgden hoge veengronden voor grootschalige turfwinning. |
Een docement uit 1415 toont een verzoek van de toenmalige pastoor aan een geestelijke van het Johanniterklooster in Sneek voor het bouwen van een kapel. |
De huidige kerk is gebouwd op de fundamenten van deze voorganger. In 1743 werd de oude kerk afgebroken om plaats te maken voor een nieuwe, wat grotere kerk. Zonder toren, want dat vond men niet nodig vanwege de nog prima functionerende klokkenstoel die er pal naast stond.. |
In 1860 werd de kerk herbouwd en twee jaar later voorzien van een mooie geveltoren met naaldspits. De klokkenstoel werd nu overbodig en werd voor afbraak verkocht. De twee klokken waren niet geschikt voor de nieuwe toren en werden verkocht aan A.H. van Bergen te Heiligerlee, die ook weer een nieuwe klok leverde voor de kerk. |
Deze klok verdween tijdens de Tweede Wereldoorlog en is in 1949 vervangen door de huidige klok. |
De preekstoel komt nog uit de oude kerk en is omstreeks 1660 gemaakt zijn. Aan de koorzijde voor de vaste banken liggen vijf grafstenen. |
De kerk is een Rijksmonument en een van de zeven Pi(e)terkerken in Friesland, genoemd naar de heilige apostel Sint Petrus |
Bij de vorming van de Hervormde Gemeente Lippenhuizen/Hemrik is de kerk van Hemrik afgestoten. |
In februari 2015 is een begin gemaakt van een grote restauratie/renovatie van deze PKN-kerk. Het interieur van de zaalkerk met driezijdige koorsluiting is in gemoderniseerd. |
De kerk is aangepast aan de nieuwe functie die het gebouw kreeg in de dorpsgemeenschap. De renovatie begon in januari met de demontage van het orgel. Het kerkje blijft kerk, maar kan nu ook als cultureel centrum gebruikt worden. Er is nu een podium. Er kan toneel worden gespeeld en er kunnen o.a. muziekuitvoeringen gegeven worden. Er is nu centrale verwarming, een keukenblok en er zijn toiletten. De herenbank en de preekstoel zijn hetzelfde gebleven. |
Op 7 februari 2016 is de Piterkerk feestelijk heropend. Op zondag 17 april 2016 werd de eerste kerkdienst gehouden. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Tijdschriften en andere uitgaves |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 48(2002)18 |
de Mixtuur 76(1994)851 |
het Orgel 6(1994)226 |
Orgelhistorie
b: |
L. van Dam & Zn., Leeuwarden 1859, nieuw orgel met twee registers uit LEEUWARDEN Doopsgezinde kerk. Het front is identiek aan het front in de Doopsgezinde kerk te JOURE en later nog een keer in de kerk te ECHTEN; M I ap: Man 10 |
r: |
1858; ombouw: de twee registers uit LEEUWARDEN Doopsgezinde kerk gingen verloren en zijn bij de restauratie in 2016 teruggevonden in het orgel
- het orgel werd in januari 2015 gedemonteerd wegens de kerkrestauratie |
r: |
Gebr. van Vulpen Orgelbouw, Utrecht 2015/16; de restauratie behelsde het rechtzetten van het instrument, volledig technisch herstel en het ongedaan maken van minder geslaagde ingrepen uit de jaren 1950 en '60
adviseur Theo Jellema
op vrijdag 15 april 2016 is het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling |
Dispositie
1859 (Van Dam): |
Manuaal |
Bourdon 16, Prestant 8, Viool de Gambe 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit d'Amour 4, Quint Prestant 3, Gemshoorn 2, Cornet III discant, Trompet 8 bas/discant |
Pedaal |
Aangehangen |
De windlade werd van twee ventielkasten voorzien, één aan het front- en één aan de achterzijde. |
Door middel van een piano/forte-trede, kunnen de sterke stemmen, die corresponderen met de achterste ventielkast, uit- of ingeschakeld worden (alleen die registers die door de bespeler geopend zijn). |
|
2016 (Van Dam/Van Vulpen): |
Manuaal C-g3 |
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Viola di Gambe 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quintprestant 3, Octaaf 2, Cornet III discant, Trompet 8 bas/discant, Tremulant |
Pedaal C-gº |
Aangehangen |
Afsluiting. Ventiel. Forte/piano-trede |
De windlade werd van twee ventielkasten voorzien, één aan het front- en één aan de achterzijde. |
Door middel van een piano/forte-trede, kunnen de sterke stemmen, die corresponderen met de achterste ventielkast, uit- of ingeschakeld worden (alleen die registers die door de bespeler geopend zijn). |
Bronvermelding van bovenstaand orgel
Boeken |
Geen informatie aanwezig
|
Tijdschriften en andere uitgaves |
Geen informatie aanwezig
|
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42