Hervormde Dorpskerk St Gangulphus
In gebruik
Hoofdweg 74
Eelde
Gemeente Tynaarlo
Drenthe
Eelde
Gemeente Tynaarlo
Drenthe
(Kerk)gebouw
| Tufstenen kerk uit 1139, afmetingen 7 x 12 meter. | |
| Nieuwe kerk gebouwd in het begin van de 14e eeuw. Voorbeeld van de romano-gotiek. | |
| De restanten van de tufsteen zijn in de uit kloostermoppen opgetrokken kerk verwerkt. | |
| Uniek is de plafondschildering in het koor uit 1715 van Hermannus Collenius. | |
| Kerkrestauratie in 1973. | |
| Op 25 maart 2001 is de gerestaureerde kerk weer in gebruik genomen. In de restauratie zijn de zeldzame plafondschilderingen uit 1715 ook meegenomen. Bijzonder is bovendien dat in de noordmuur een rood wijdingskruis van onder de kalk te voorschijn kwam. Dat wijdingskruis dateert van voor de Reformatie. | |
| Bij de vorming van de Protestantse Gemeente Eelde-Paterswolde is deze kerk PKN-kerk geworden. Het naast de kerk staande centrum 't Longhoes is in 2005 naar plannen van het architectenbureau Haykens-Jansma-Kremer te Groningen verbouwd tot kerkelijk centrum. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
| Boeken | |
| Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)129 131 | |
| Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 88 | |
| Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 21 24 33 44, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| brochure orgelhistorie in Groningen; Stichting Groningen Orgelland | |
| contaktbrief voor kerkenverzamelaars 46(2001)23, 52(2004)18, 56(2006)19, 57(2007)25 | |
| de Mixtuur 5(1971)76, 7(1972)117, 16(1975)331 | |
| de Orgelvriend 1(1978)5, 2(1978)25* | |
| het Orgel 1(1969)24 | |
| kerkepadgids (1978)21 | |
| orgelnieuws Verschueren december(1968)* |
Orgel locaties
| Naam gebouw | Plaats | Periode |
|---|---|---|
| Hervormde Dorpskerk St Gangulphus | Eelde | - |
Orgelhistorie
| b: | |
| r: | R. Garrels en Radeker 1713 |
| r: | Dirk Lohman 1786/87 (1798 ?) |
| r: | Jan Doornbos 1873 |
| b: |
L. van Dam & Zn., Leeuwarden 1906/07; M II ap: Hw 10-Pos 6 het bestek is geschreven door Pieter van Dam met datering 14 augustus 1905. De bouw is op 3 augustus 1906, het orgel is in 1907 opgeleverd - in 1955 had orgelmaker Mense Ruiter al gewezen op het feit, dat de Bovenwerklade ernstig lek was, en het pijpwerk niet meer gestemd kon worden reeds in 1961 bracht de Orgelcommissie van de Ned. Herv. Kerk een rapport uit over het orgel. Omdat dit voor het orgel nogal ongunstige opmerkingen bevatte, is er niet op ingegaan |
| r: |
Fa. L. Verschueren, Heythuysen 1968; verwijdering van de oorspronkelijke balgen en plaatsing van een nieuwe kleine regulateurbalg, aanpassing van de klaviatuur aan moderne maatvoering, vrij Pedaal, wijzigingen in de dispositie; M II vp: Hw 10-Pos 6-Ped 4 adviseur W.A. Houtman te Schiedam. Tijdens het werk overleed hij. De adviseurs P. Baris te Schiedam en J. de Vos te Rotterdam voerden de verdere begeleiding uit orgel op 16 november 1968 in gebruik genomen |
| r: |
Mense Ruiter Orgelbouw, Zuidwolde 1983; deelrestauratie: verbetering van het Bovenklavier en dispositie-herstel Viola di Gamba 8 uit LEIDEN Oosterkerk (Van Dam 1901), de moderne windvoorziening van 1968 werd gewijzigd, herstel klaviatuur; M II vp: Hw 10-Bov 7-Ped 4 adviseur Jan Jongepier Het orgel werd op ?? 1983 ingespeeld door Jan Jongepier en Ab Wegenaar, cantor-organist van de kerk |
| r: |
Mense Ruiter, Groningen 2008/09; 2e fase restauratie adviseurs Jan Jongepier en de rijksconsulenten Rudi van Straten en Wim Diepenhorst orgel in voorjaar 2009 weer in gebruik genomen |
Dispositie
| 1907: | |
| Hoofdmanuaal (manuaal I) C-g3 | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Violoncel 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur II-III, Trompet 8 bas/discant | |
| Tweede manuaal (manuaal II) C-g3 | |
| Salicionaal 8, Viola di Gamba 8, Fluit dolce 8, Aeoline 8 discant, Speelfluit 4, Fugara 4, Tremulant (Célestezweving) | |
| Pedaal C-d1 | |
| aangehangen | |
| Klavierkoppeling | |
| Ventiel of Windloozer | |
| Windvoorziening: reservoirbalg met twee schepbalgen te bedienen door een balanstrapinrichting | |
| vóór 1968: | |
| Hoofdwerk (manuaal I) C-g3 | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Violoncel 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur IV, Trompet 8 bas/discant | |
| Nevenwerk (manuaal II) C-g3 | |
| Salicet 8, Flute 8, Aeoline 8 discant, Gamba 8 vanaf cº, Flute 4, Fugara 2, Tremolo | |
| Pedaal C-d1 | |
| aangehangen | |
| 1968: | |
| Hoofdwerk (manuaal I) C-g3 | |
| Prestant 8, Violoncel 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur II-III, Scherp III-IV, Trompet 8 bas/discant | |
| Nevenwerk (manuaal II) C-g3 | |
| Salicionaal 8, Bourdon 8, Speelfluit 4, Doublette 2, Kwint 1 1/3, Dulciaan 8 | |
| Pedaal C-d1 | |
| Subbas 16, Openbas 8, Prestant 4, Fagot 16 | |
| Koppels | |
| 1983: | |
| Hoofdmanuaal (manuaal I) C-g3 | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Violon 8 vanaf cº, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Mixtuur II-III 2, Corner III discant (2 2/3-2-1 3/5), Trompet 8 | |
| Bovenmanuaal (manuaal II) C-g3 | |
| Salicionaal 8 (C-D gec. met Fluit dolce), Viool de Gambe 8 (C-H gec. met Fluit dolce), Fluit dolce 8, Speelfluit 4, Quintfluit 3, Fugara 2, Dulciaan 8 | |
| Pedaal C-d1 | |
| Subbas 16, Octaaf 8, Octaaf 4, Basson 16 | |
| Manuaalkoppel. Pedaalkoppel | |
| Tremulant | |
| Klaviatuur aan de rechter zijkant |
Geen
foto
beschikbaar
Bronvermelding van bovenstaand orgel
| Boeken | |
| Geen informatie aanwezig | |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| Geen informatie aanwezig | |
Laatste update: 2018-06-02 15:37:07