Hervormde kerk H Lambertus - Groene kerkje
Nieuwe bestemming
Foto: Anton van Daal
Noordeinde
Lambertschaag

Gemeente Medemblik
Noord-Holland

(Kerk)gebouw

Kerk en dorp genoemd naar Sint Lambertus, rond 700 bisschop te Maastricht.
In 1395 was er een kerk te Abbekerk op een kleine terp, volgens de archieven van de Dom te Utrecht. De éénbeukige kerk bestond, inclusief het vijfzijdig gesloten koor, uit zeven traveëen.
De kerk is in de 15e of 16e eeuw afgebroken.
Huidige kerk gebouwd in de 15e eeuw in eenvoudige gotische stijl "boerengotiek". Met kloostermoppen en andere soorten baksteen van de vroegere kerk.
De luidklok, in 1495 gegoten door Gerardus de Wouw, is afkomstig uit Ens/Emmeloord. Deze klok werk in 1581 in de toren gehangen. Het torenuurwerk, afkomstig uit Vollenhove, kreeg in 1588 zijn plaats in Lambertsschaag.
Ooit zou, getuige de funderingsresten, aan de westzijde een stenen toren worden opgetrokken. Dit voornemen is echter nimmer gerealiseerd. Als alternatief is in ± 1740 de houten dakruiter geplaatst. De kerk dankt haar naam aan deze groengeschilderde houten toren.
De kerk is op 17 september gewijd, het jaar weten we niet.
De toren met zijn achtkantige gemetselde spits staat aan de westzijde van de kerk. Het koor met zijn vijfkantige afsluiting aan de oostzijde.
Luidklok uit 1495 gegoten door Gerardus van Wou uit Enkhuizen en weegt 800 kg.
Restauratie 1656 De kerk werd uitgebreid.
De kerk werd op 29 juli 1656 weer in gebruik genomen.
Lange tijd is in de kerkruimte onder de toren school gehouden.
De preekstoel is uit 1633 van eikehout en ingelegd met palissander. Het klankbord heeft een merkwaardige tulpvormige koepel en daarboven een opengewerkte bol.
In de kerk twee gebedsborden, waarop de Tien Geboden en de Geloofsbelijdenis van Nicea. Achter het orgel een gaaf bord met het Onze Vader.
Het doophek is uit 1700 ?? De herenbank uit 1728 met het wapen van Abbekerk.
Drie koperen kronen: één luchter met twaalf armen, waarop het wapenschild van Amsterdam en twee luchters met zes armen.
In 1862 werd een consistorie als een afzonderlijk gebouwtje naast de kerk geplaatst.
De gebrandschilderde ramen, in de 17e eeuw ten geschenke gekregen o.a. van de stad Hoorn, zijn in 1869 allemaal verkocht.
De kerk was tot 1968 in gebruik voor kerkdiensten. Na 1968 stond de kerk een tijd leeg. In de jaren zeventig was het interieur van het kerkgebouw tot een bouwval verworden.
De kerk is in 1974 overgenomen door de Stichting het Groene Kerkje. Over een tijdsbestek van vijf jaar is de kerk grondig opgeknapt.
In 1982 werd de restauratie voltooid. Momenteel benut de stichting het kerkgebouw als een cultureel centrum waarin toonaangevende kunstenaars concerteren.
In 1988 is het interieur met zorg gerestaureerd.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Schroevers: foto G 35*, de Mixtuur Schagen
Tijdschriften en andere uitgaves
75 jaar Flentrop orgelbouw 48
contactbrief voor kerkenverzamelaars 62(2009)31
de Mixtuur 11(1973)195, 58(1987)334-343***, 24(1978)546 548
het Orgel 5(1969)125, 7/8(1974)262, 11(1979)422-423
kerkepadgids (1989)47-48*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk H Lambertus - Groene kerkje Lambertschaag -

Orgelhistorie

b: Johan Michaël Gerstenhouwer, Monnickendam 1808 voor HOOGKARSPEL Ned Hervormde kerk; M I: Man 10
orgel op 1 januari 1808 officieel in gebruik genomen met een bespeling door Zwarthoff, organist te Hoorn
- onderhoud Johan Michaël Gerstenhouwer te Monnickendam tot 1817
- niet bekend van 1818 tot 1827
- onderhoud Jacob van Dam te Leeuwarden vanaf 1827 tot 1859
r: Jacob van Dam, Leeuwarden 1855; vernieuwingen
- in opslag bij Lambertus van Dam te Leeuwarden in 1859
o/r: Lambertus van Dam & Zn., Leeuwarden 1866; orgel in een verdiepte orgelkas uit ± 1800, een oudere kabinetorgellade werd ingericht als Dwars- of Bovenwerk. Klaviatuur aan de linkerzijkant; M II ap: Man 10-Bov 6
het orgel is op 9 december 1866 in gebruik genomen (volgens de plaat boven de klaviatuur)
r: Fa. van Dam (Bergmeijer), Woerden 1892; Quint 3 veranderd in een Quintadeen 8 en de Gemshoorn 2 in een Mélophone 8 vanaf cº
r: 1927;
r: Jos Vermeulen Orgelbouw, Alkmaar 1980/82; M II ap: Hw 8-Bov 5
adviseur Hans van der Harst

Dispositie

1808 (Gerstenhouwer):
Manuaal C D E F G A-c3
Bourdon 16, Prestant 8, Dwarsfluit 8 discant, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Sexquialter discant, Mixtuur III-IV, Tremblant
Pedaal C-gº
aangehangen
2 Blaasbalgen
 
1866 (Gerstenhouwer/Van Dam):
Manuaal C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Dwarsfluit 8 discant, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Sexquialter discant, Mixtuur III-IV, Tremblant
Dwarswerk C-f3
6 registers bas/discant
Pedaal
aangehangen
2 Blaasbalgen
 
1892 (Gerstenhouwer/Van Dam):
Manuaal (I) C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Dwarsfluit 8 discant, Holpijp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Fluit 4, Octaaf 2, Sexquialter discant, Mixtuur III-IV, Tremblant
Dwarswerk (II) C-f3
Fluit dolce 8, Mélophone 8 vanaf cº, Viool de Gamba 8 discant, Salicet 4, Flute d'Amour 4
2 Blaasbalgen
 
1927 (Gerstenhouwer/ ??):
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Nasard 3*, Octaaf 2, Cornet IV discant**, Trompet 8 bas/discant
Dwars- of Bovenwerk (II) C-f3
Prestant 8 discant, Bourdon 8, Viool di Gamba 8 (C-B ged. met Bourdon), Voix céleste 8 vanaf cº, Openfluit 4, Gemshoorn 2, Tremulant
Pedaal C-c1
aangehangen
Manuaalkoppeling
Deling bas/discant tussen bº-c1
* Restant (Quintkoor) van vroegere Mixtuur
** Tertskoor verdwenen
 
1982 (Gerstenhouwer/Vermeulen):
Manuaal (I) C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Quint 3, Fluit gedekt 4 discant, Octaaf 2, Cornet III vanaf c', Tremblant
Dwars- of Bovenwerk (II) C-f3
Fluit dolce 8, Viool de Gamba 8 discant, Salicet 4 vanaf c1, Flute d'Amour 4, Gemshoorn 2, Tremulant
Pedaal C-d1
aangehangen
Manuaalkoppel
2 Afsluiters, 2 Blaasbalgen

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42