Evangelisch Lutherse kerk - Trinitatiskapel
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Vriesestraat 20 - 22
Dordrecht
Gemeente Dordrecht
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Diensten vanaf 1618 in particuliere huizen, het laatst op de Lindegracht.
Kapel van het Blindeliedengasthuis, dat al in 1304 bestond. Naam aanpalend straatje: Blindengasthuissteeg.
De kapel werd in 1530 vernieuwd met een driezijdige koorsluiting.
De voorgevel is van 1679 gebouwd in de z.g. Vingboons-stijl, genoemd naar de beroemde Amsterdamse architect Philip Vingboons (1607-1678).
De kapel kreeg na de Reformatie de functie van turfhuis en timmerwerkplaats voor doodkisten. Het gasthuis werd in 1629 afgebroken.
Op 10 augustus 1689 kreeg de Evangelisch Lutherse Gemeente, bestaande uit Duitse kooplieden, de laatgotische zaalkerk in gebruik, de huidige Trinitatiskapel.De kerk kreeg toen zijn Vingboonshalsgevel in laat-renaissance stijl, die in de 19e eeuw nog gemoderniseerd en gepleisterd werd.
In 1693 een grote lichtkroon ten geschenke van negen suikerbakkersknechten. Tweede kroon in 1709 geschonken door Derek en Joachim van Stock evenals een zilveren avondmaalsschaal en een zilveren doopbekken.
Preekstoel en orgel vertonen kenmerken van de Lodewijk XVI-stijl en zijn vervaardigd in 1779, vervaardigd door Jan van Galen en geschilderd door kunstschilder Kuipers.
Een drietal gebrandschilderde glazen in de voorgevel zijn ten geschenke gesteld door de stad Dordrecht, vervaardigd door glazenier Evert van Wel.
Het kerkdak is hersteld in 1823.
Restauratie kerk in 1856; herstelling van de kerkgevel. De kosterij en achterhuisje met opgang naar het orgel werden toegevoegd met opgang naar het Wolfferts-orgel uit 1779.
Vincent van Gogh bezocht de kerk in 1877 meerdere malen.
Restauratie voltooid in 1964.
Kerk gerestaureerd in 1989.
PKN-kerk.
Restauratie 1992/93. In het voorjaar van 1993 is de ingrijpende restauratie van gebouw en orgel afgerond. Tijdens de Open Monumentendag in september 1992 was de kerk weer open.
De Waalse kerk huurt vanaf 2012 voor haar twee-wekelijke diensten deze kapel.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Brouwer: sleutelstad-orgelstad 124 129*
Eem, Egbertus van: aantekeningen van een aantal Ned. kerk- en huisorgels (± 1815)11; uitgave Boeijenga, Sneek 1970
Gierveld, dr Arend Jan: het ned. huisorgel in de 17e en 18e eeuw 281 321; Vereniging voor Ned. Muziekgeschiedenis 1977
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)119
Hess 11
Knock, Nicolaes Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)62
Kruijs, M.H. van 't:: disposities der verschillende orgels (1885)159, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972
Tijdschriften en andere uitgaves
75 jaar Flentrop orgelbouw 58
contactbrief voor kerkenverzamelaars 28(1992)21, 30(1993)36, 68(2012)34
de Mixtuur 30(1980)778, 34(1981)122 129, 38(1982)297, 39(1982)349, 51(1985)4-5, 59(1988)398 402, 72(1992)619
de Orgelvriend 5(1983)21
het Orgel 7/8(1964)153*
kerkepadgids (1980)60, (1990)93-94*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Evangelisch Lutherse kerk - Trinitatiskapel Dordrecht -

Orgelhistorie

b: Vitus Wiegleb (Wiegleden), Amsterdam 1733, voltooid door Jan Chistoffel Smi(d)t, Amsterdam 1733
voor het eerst bespeeld op 4 november 1733
r: mr Jan Chistoffel Smi(d)t, Amsterdam 1750; grote herstelling M I: 9
- het orgel is in 1778 afgebroken
b: Jan van Galen 1777/79 (Wolters 1779) binnenwerk gemaakt door Andries Wolferts, Rotterdam 1778; met veel materiaal van het oude orgel; M I:
orgel op 24 januari 1779 voor het eerst bij de kerkdienst gebruikt
orgel geëxamineerd door J. Steurenberg, organist te Rotterdam en E. van Eem, organist te Dordrecht
r: Andries Wolfferts, Rotterdam 1783; 2e klavier met vijf registers; M II:
r: A. van den Haspel & C.W.A. van der Weijde, Rotterdam 1872; M II ap: Hw 11-Bov 6 (7)
- onderhoud Fa. A. Standaart, Rotterdam
- onderhoud J. van der Bijlaart, Dordrecht
- onderhoud H.W. Flentrop, Zaandam vanaf 1938
r: Fa. Gebr. van Vulpen, Utrecht 1953; Bourdon 16 Hw op een transmissielade als Subbas 16 voor het Pedaal
r: Fa. D.A. Flentrop, Zaandam 1963/65; M II ap: Hw 11-Bov 6
het orgel is op 11 juli 1965 in gebruik genomen
r: Fa. Flentrop, Zaandam 1989/93; ingrijpende restauratie
adviseurs: Klaas Bolt en Wim Stegeman

Dispositie

1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock):
Manuaal
Praestant 8, Holpyp 8, Quintadeen 8, Praestant 4, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Sexquialtra, Mixtuur, Dulciaan 8, Tramblant
3 Blaasbalgen
orgel geplaatst op de kap van de preekstoel
 
± 1815 (volgens van Eem):
Onder Clavier C-e3
Praestant 16 discant, Praestant 8, Holp: en Fluit 8, Octaav 4, Spitsfluit 4, Gedact 4, Quint 3, Octaav 2, waltfluit 2, Sexquialt II, Mixtuur III-IV, Cornet III, Trompet 8 bas/discant
Boven Clavier C-e3
Holpijp 8 bas/discant, Viool de gam: 8 discant, Fluit 4, Gemshoorn 2, Voxhum: 8 bas/discant
Pedaal C-c1
aangehangen
1 Sleutel tot alle trekkers
1 Tremulant, 1 Ventiel, 1 Afsluit:, 3 Blaasbalchen
 
1872 (Van Galen/Van den Hasper & Van der Weijde):
Hoofdmanuaal
Prestant 16 discant, Bourdon 16 discant, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Cornet IV, Trompet 8
Bovenmanuaal
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Gemshoorn 4, Fluit 4, Quintfluit 3, Woudfluit 2
Pedaal
aangehangen
Manuaalkoppeling
 
1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdmanuaal
Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur, Cornet, Trompet 8
Bovenmanuaal
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Gemshoorn 4, Fluit 4, Quintfluit 3, Woudfluit 2
Pedaal
aangehangen
Koppeling
 
1965 (Van Galen/Flentrop):
Hoofdwerk (I)
Prestant 16 discant, Bourdon 16 bas, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Cornet IV, Trompet 8
Bovenwerk (II)
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Gemshoorn 4, Fluit 4, Quintfluit 3, Woudfluit 2
Pedaal
aangehangen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2017-08-19 11:31:49