RK klooster Norbertijnen (OPraem) - klooster Mariengaarde Hoofdorgel

Afgebroken

(Kerk)gebouw

De abdij werd in 1163 gesticht ten zuidwesten van het dorp Hallum, nabij de buurtschap Hallumerhoek tussen Hijum, Oudebildtzijl en Hallum als proosdij door Heer Frederik van Hallum, pastoor van Hallum (abt Freark fan Hallum), met financiële steun van de Goslinga's.

Het klooster was gestoeld op de leefregels van de premonstratenzers (norbertijnen), vanwege een wit habijt "witheren" genoemd. Het was het eerste norbertijner klooster in de Friese landen.

Tot 1170 dubbelklooster; in dat jaar werden de zusters verplaatst naar Bethlehem bij Oudkerk.

Omstreeks 1173 werd het een abdij onder het bestuur van de orde van de Praemonstrensers te Steinfeld.

Het werd achtervolgens het moederklooster van Lidlum, Bethlehem, Buweklooster, Schildwolde, Heiligerlee, Beerta en Belbog (Pommeren).

In 1293 waren er 400 bewoners.

Omstreeks 1300 verwierf de abdij het patronaat van de St. Vituskerk te Leeuwarden.

Op de grote tempel een nieuw dak en een toren.

Vanuit Mariëngaarde werden de nonnenkloosters Mariëndal bij Lidlum, Bethlehem (Bartlehiem) en de uithof Mariënhof bij Bakkeveen gesticht.

De vroege geschiedenis van het klooster is grotendeels overgeleverd in een drietal vitae: de Vita Fretherici, de Vita Siardi en de Vita Sibrandi, Iarici et Ethelgeri. Van het klooster zelf resteert slechts de gracht en een aantal stenen, geplaatst in een monument. Op het voormalige kloosterterrein staat tegenwoordig een boerderij, het terrein wordt als archeologisch monument beschermd. Bij de toegangsweg staat een informatiepaneel met daarop onder andere de mogelijke plattegrond van het klooster.