Hervormde kerk - Sint Piterkerk
In gebruik
Selmien East 47
Smallingerland
Ureterp (Oerterp)
Gemeente Opsterland
Friesland

(Kerk)gebouw

De Sint-Petruskerk (in de volksmond ook wel de Sint-Pieterskerk of St. Piter) in Ureterp is een oorspronkelijk in de 13e eeuw gebouwde kerk en daarmee het oudste bouwwerk van het dorp. Het doet nog steeds dienst als godshuis van de Hervormde Gemeente Opsterland-Noord.
De kerk is oorspronkelijk grotendeels gebouwd met grote Friese kloostermoppen, maar die zijn nu alleen nog terug te vinden in de muren van de toren en de zuidmuur van de kerk. Grote delen van de kerk, zoals de noord- en oostmuur, zijn omstreeks 1800 beklampt en vernieuwd. Aan de zuidzijde is het middeleeuwse karakter van de kerk nog af te lezen. Aan de oostelijke kant van de muur heeft een rondbogige opening gezeten, die waarschijnlijk duidt op een hagioscoop. ook zien we hier een dichtgemetselde ingang. Boven in de muur is een geprofileerde stenen gootlijst te zien die aan de westzijde eindigt in een nieuwe, klassiek uitziende, kroonlijst.
Ook de toren dateert uit de 13e eeuw. De toren heeft geen fundamenten maar staat rechtstreeks op een ondergrond van zand. De dikke muren, onder 1,60 m en boven 70 cm, zorgen ervoor dat de toren niet verzakt. Er zitten lichtspleten in het muurwerk en bovenin zit aan elke zijde twee galmgaten, die rond 1600 zijn aangebracht. Vanaf omstreeks 1600 tot 1766 hebben er twee klokken in de kerktoren gehangen. Rond 1766 verkeerde de toren echter in een dusdanig slechte staat, dat deze het gewicht van de klokken niet meer kon dragen. Daarom werd er een klokkenstoel gebouwd, die in 1873 werd vernieuwd. Op het zadeldak staat een windwijzer in de vorm van een paard. Het traliewerk in de deur naar de benedenruimte herinnert ons aan dat deze gebruikt werd als cachot.
In de jaren 50 heeft de toren een restauratie ondergaan waarmee het weer met de oorspronkelijke kloostermoppen in oude staat is teruggebracht.
De preekstoel, met uitzondering van het klankbord, dateert uit de 17e eeuw. De preekstoel is een aantal keren verplaatst. In 1887 heeft de preekstoel zijn huidige plaats gekregen. Ook hangen er drie opmerkelijke predikantborden in art-deco-stijl. Toen is ook in de rechte oostelijke muur een groot (neogotisch)raam aangebracht. De vloer is grotendeels van hout en ter hoogte van het koor is deze betegeld met daarin drie grafstenen.
De kerk met toren is een rijksmonument.
In 2014 werd de kerk van binnen grondig verbouwd.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bakker: van Reitsum naar Gouderak 115
Tijdschriften en andere uitgaves
de Mixtuur 25(1978)564, 41(1983)414, 56(1987)259

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Sint Piterkerk Ureterp -

Orgelhistorie

b: Jan Adolf Hillebrand, Leeuwarden 1820
b: Lambertus van Dam, Leeuwarden 1857
b: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1904; Vlak, neoromaans front, De twee velden met grotere velden aan de buitenzijden, en de twee verhoogd geplaatste velden in het midden worden met een rondboog afgesloten. De lijsten daarboven vormen met de overige kanten van het front een vierkant. De windlade heeft twee gereserveerde slepen, waarschijnlijk voor een Bourdon 16 en een Cornet of tongwerk; M I ap: Man 7

Dispositie

1904 (Bakker & Timmenga):
Manuaal C-f3
Prestant 8, Bourdon 8, Viola di Gamba 8, Voix Célèste 8, Octaaf 4, Fluit 4, Octaaf 2
Pedaal C-d1
Aangehangen
Ventiel
Foto: www.orgelsite.nl

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42