Hervormde kerk St Willibrordus
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Kerkstraat 11
Tsjerkestjitte 11
Holwerd (Holwert)
Gemeente Dongeradeel
Friesland
Tsjerkestjitte 11
Holwerd (Holwert)
Gemeente Dongeradeel
Friesland
(Kerk)gebouw
| De eerste kerk lag tot 1562 buitendijks. | |
| De losstaande toren is gebouwd in de 13e eeuw. Nu een van de hoogste kerktorens van Friesland (52 meter). | |
| Nieuwe kerk in 1776/78 gebouwd naar ontwerp van de stadsbouwmeester van Harlingen Willem Douwes op de plaats waar voordien een tufstenen kerk stond. L-vormige bouw (zg. centraalkerk) in Lodewijk XVI-stijl, met aan de zuid- en westzijde een brede goot- en frieslijst. De kerk is gebouwd bij de 13e eeuwse toren. | |
| Twee klokken: de oudste klok is in 1653 gegoten door Jurien Balthasar te Leeuwarden. | |
| Opvallend is het houtsnijwerk van kansel, doophek en herenbank en het koperwerk van lezenaars, doopvont en zandloper. | |
| Kansel uit 1778 gemaakt door houtsnijder Yge Rintjes te Dokkum. | |
| De kerk heeft drie grafkelders. | |
| Ingrijpende verbouwing in 1852. De kraak werd ontmanteld om plaats te maken voor een orgel. | |
| Restauratie kerk in 1967/68 toen gebleken was dat de westmuur in bouwvallige staat verkeerde. De orgelkas, voordien in imitatie-eiken geschilderd, werd aan de frontzijde wit geschilderd | |
| De kerkrestauratie werd in december 1968 voltooid. | |
| De kerk is een Rijksmonument. De kerk is overgenomen door de Stichting Alde Fryske Tsjerken. | |
| PKN-kerk. | |
| Per 1 januari 2009 zijn de Hervormde gemeente en de Gereformeerde kerk gefuseerd. De Gereformeerde kerk blijft de gemeentekerk. | |
| Deze kerk is vanaf 2008 buiten gebruik. 12x per jaar nog een dienst. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
| Boeken | |
| Hiemstra/Vries, de: waar het hart in licht en klei klopt (2009)54-57***, uitgave Friese Pers Boekerij, Leeuwarden | |
| Jongepier, Jan: achter het Friese orgelfront-tentoonstelling orgelbouw (1776-1926)11 | |
| Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 21 | |
| Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 46, uitgave Bosch & Keuning te Baarn | |
| Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 144*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| contactbrief voor kerkenverzamelaars 19(1988)14, 62(2009)23 | |
| de Mixtuur 25(1978)564, 60(1988)459 485-487* | |
| het Orgel 2(1969)44, 9(1976)285, 3(1988)153, 5(1990)239-244 (6 foto's)* |
Orgel locaties
| Naam gebouw | Plaats | Periode |
|---|---|---|
| Hervormde kerk St Willibrordus | Holwerd | - |
Orgelhistorie
|
- de kerk bleef lang zonbder orgel - op 20 augustus 1850 werd besloten een orgel te stichten. Op 26 december 1850 werd een contract gesloten met J.C. Scheuer & Zn. te Zwolle |
|
| b: |
Fa. J.C. Scheuer & Zn., Zwolle 1851/52, op initiatief van de kerkvoogden en floreenplichtigen; hoge kas met klaviatuur aan de achterkant; M II vp: Hw 9-Opos 6-Ped 5 het orgel werd op 28 augustus 1852 door adviseur S.W. Velds te Sneek gekeurd orgelinwijding op 29 augustus 1852 met een bespeling door S.W. Velds - onderhoud Fa. J.C. Scheuer te Zwolle tot ?? - onderhoud Fa. L. van Dam & Zn. te Leeuwarden tot 1907 |
| r: |
Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1907; binnenwerk verwisseld, nieuwe pedaallade; pedaalkoppel, pijpwerk een halve toon naar boven opgeschoven en voorzien van expressions, klaviatuur naar de rechter zijkant, Prestant 4 vervangen door Salicionaal 8, Roerfluit 8 door Fluit Dolce 8, Portunaal 4 door Salicet 4, herintonatie, etc.; M II vp: Hw 9-Bov 6-Ped 5 - stembeurten Fa. Vaas & Bron te Leeuwarden vanaf 1931 - in 1968 is een electrische windmachine geplaatst - het orgel werd na 1968 in korte tijd onbruikbaar vanwege de nieuwe heteluchtinstallatie - in 1971 werd contact gezocht met de Rijksdienst voor Monumentenzorg om tot restauratie van het orgel te komen - restauratieplan van Herman Zandt te Dokkum uit 1978. Het plan is in 1984 door het Ministerie van W.V.C. goedgekeurd |
| r: |
Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1987/88; laden van Hw en Pos weer op hun oude plaats, de pedaallade uit 1907 bleef gehandhaafd, frontpedaal weer aangesloten, de klaviatuur bleef aan de rechter zijkant, dispositie en hooghoogte hersteld naar de toestand van 1852, achter het orgel een hoge balgenkast met de originele vier spaanbalgen uit 1852; M II vp: Hw 9-Pos 7-Ped 5 adviseurs Herman S.J. Zandt en Aart van Beek namens de Orgelcommissie der Ned. Herv. Kerk het orgel werd op 6 februari 1988 weer in gebruik genomen |
Dispositie
| 1852: | |
| Hoofdwerk (I) | |
| Onderpositief (II) | |
| Pedaal | |
| Subbas 16, Prestant 8, Open fluit 8, Octaaf 4, Trompet 8 | |
| Klavierkoppel, geen pedaalkoppel | |
| 1975: | |
| Hoofdwerk (I) | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fl?te Amabile 4, Quint 2 2/3, Superoctaaf 2, Mixtuur II-IV, Trompet 8 | |
| Bovenwerk (II) | |
| Roerfluit 8, Viola di Gamba 8, Prestant 4, Portunaal 4, Pastorita 2, Dulciaan 8 | |
| Pedaal | |
| Subbas 16, Prestant 8, Open fluit 8, Octaaf 4, Trompet 8 | |
| 1988: | |
| Hoofdmanuaal (I) C-f3 | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Flauto amabile 4, Quinta 3, Super Octaaf 2, Mixtuur IV 2, Trompet 8 | |
| Positief (II) C-f3 | |
| Fluit dolce 8, Viola di Gamba 8, Prestant 4, Portunaal 4, Pastorita 2, Dulciaan 8, Tremulant | |
| Pedaal C-d1 | |
| Subbas 16, Prestant 8, Openfluit 8, Octaaf 4, Trompet 8 | |
| Manuaalkoppel, Koppel Pedaal-Hoofdwerk (koppelingen als treden) | |
| Ventiel | |
| De zijkantbespeling is gehandhaafd | |
| De vier oude spaanbalgen zijn origineel en kunnen eventueel door middel van een trapinstallatie met mankracht worden bediend, de windmachine is aangesloten op twee balgen | |
| Stemming gelijkzwevend, Toonhoogte 435 Hz. op a1, Winddruk 71 mm WK. |
Geen
foto
beschikbaar
Bronvermelding van bovenstaand orgel
| Boeken | |
| Geen informatie aanwezig | |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| Geen informatie aanwezig | |
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42