Hervormde kerk - Meinardskerk
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Meinardswei 3
Minnertsga (Minnertsgea)
Gemeente Het Bildt
Friesland

(Kerk)gebouw

Omstreeks het jaar 700 na Christus vestigden zich hier de eerste mensen, vermoedelijk eerst alleen in het voorjaar en de zomer. Nadien kwam ook het geslacht van Obbo Hermana hier wonen (zij kwamen uit Sleeswijk Holstein (Dld.).
In 1186 kwam de naam Meynardiskerka voor het eerst voor in de boeken van het bisdom Utrecht. toen was Minnertsga al een parochie.
Bij opgravingen in 1950 zijn de fundamenten van het eerste tufstenen kerkje tevoorschijn gekomen. In de 13e eeuw is het koor van deze kerk verlengd vermoedelijk na de vloed van 1287 waarbij veel inwoners van Barradeel zijn omgekomen en ook de kerk werd beschadigd.
Laat in de 15e eeuw is de huidige kerk gebouwd, echter zonder toren.
Deze bouw startte op 23 mei 1505 op 5 meter afstand van de bestaande westmuur. Nadat de toren op hoogte was, is de westmuur afgebroken en is er een verbinding gemaakt tussen toren en kerk. Dit is nog te zien aan het metselwerk en op de foto van de kerk voor de restauratie van 1938; de laatste twee steunberen zijn stomp van boven.
Na de Reformatie omstreeks 1580 kwam de kerk in hervormde handen.
De datum van de eerste klok is niet bekend. In 1648 werd de tweede klok gegoten in Leeuwarden met veel adelijke familiewapens.
In 1765 is de eerte klok opnieuw gegoten in Enkhuizen.
Tijdens de bezetting zijn beide klokken in 1943 uit de toren gehaald, alleen de grote klok van 2000 kg. is na 1945 terug gekomen
Kerkbrand op 3 juni 1947. Het orgel ging verloren. Bij zijn val is de grote klok gescheurd.
De klok is op 3 juni 1952 opnieuw gegoten te Midwolde.
De kerk is gerestaureerd in 1955.
De kerk staat op de Rijksmonumentenlijst.
Het interieur van de kerk werd in 2001 gerestaureerd.
Op 29 april 2001 is de kerk met het orgel weer in gebruik genomen als S.o.W.-kerk. PKN-kerk sinds 2013.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Dorgelo, Wim; De Groninger orgelmaker Albertus Anthoni Hinsz (1704-1785)10
Gierveld: 250 jaar Hinsz-orgel Leens 26
Jongepier, Jan: frieslands orgelpracht I 35* 36* 62*; uitgave Boeijenga, Sneek 1970
Kler, de: brochure Engelse kerken in Den Haag 17
Knock, Nicolaes Arnoldi: aantekeningen bij disposities kerkorgelen van J. Hess, vervolgd en bijgevoegd door George Hendrikus Broekhuyzen Sr. en Jan Zwart, Kampen (1973)18
Knock, Nicolaes Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)22
Kuilenburg, Wout van: het werk van de orgelmakersfamilie van Eijsdonck / van Nistelrooy / Kuijte (1983)97-98; Het Noordbrabants Genootschap
Sexbierum: een klankdokument van de Friese orgels
Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 25 41, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)132 136 141 147 149 150 170 194-195 247-248 272 313, Fryske Akademy Leeuwarden 2003
Zandt: de orgelgeschiedenis van de Grote- of St Martinuskerk te Dokkum (1584-1979)
Tijdschriften en andere uitgaves
beschrijving van de geschiedenis van het orgel van Eckelrade en de restauratie (2003-04)13 23
de Mixtuur 83(1996)101
het Orgel 9(1960)212, 4(1970)107, 11(1986)416
het Orgelblad III(1960)15

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Meinardskerk Minnertsga -

Orgelhistorie

b: Herman Niehoff ± 1540 vóór LEEUWARDEN RK kerk H Vitus - Oldehoofsterkerk
o: DOKKUM Ned Hervormde Grote of St Martinuskerk 1584; Hoofd- en Rugwerk ??
- het orgel is in 1687 verkocht aan Evert Havercamp te Leeuwarden
o: Evert Havercamp, Leeuwarden 1688
r: Jan Harmens, Berlikum 1700; reparatie windladen en balgen, reconstructie verdwenen bekers van de Trompet, afregelen registermechaniek en toetstracuur en stemmen; M II: Hw - Rw
- onderhoud Jan Harmens te Berlikum 1700 tot 1721
r: Jan Harmens, Berlikum 1717; nieuwe pijp en lijmwerk verricht
- onderhoud Jan Franssen te Zweins 1721 tot 1739
- onderhoud Johann Michaell Schwartzburg te Leeuwarden 1739 tot 1747
r: Johann Michaell Schwartzburg, Leeuwarden 1739 en 1743; reparatie en stemmen
r: Johann Michaell Schwartzburg, Leeuwarden 1747; uitgebreide werkzaamheden, schoonmaak, reparatie balgen, frontpijpen gefoeliët
r: Pieter Sijbes de Vries, Leeuwarden 1754; kleine reparaties
r: Pieter Sijbes de Vries te Leeuwarden 1761; kleine reparaties en stellen
r: Pieter Sijbes de Vries, Leeuwarden 1769; reparatie en stellen
stellen Pieter Sijbes de Vries te Leeuwarden 1770 tot 1774
b: Albertus Anthoni Hinsz 1777/78 geschonken door Johannes Gerlofsma, in leven Secretaris van het Ed. Gerechte van Barradeel (Barendeel), snijwerk orgelkas werd gemaakt door G. van Vliet te Franeker; M II ap: Hw 13-Rw 7
orgel ingewijd op 1 oktober 1778 door den leeraar Dominicus van der Schaaf
- in 1790 werden drie beelden op de Manuaalkas geplaatst
- beeldhouwen van E. Bruisma in 1803
r: L. en J. van Dam, Leeuwarden 1816; orgel gewijzigd
r: Fa. P. van Dam, Leeuwarden 1928; Violoncel 8 en Aeoline 8 geplaatst
- het orgel is door een kerkbrand op 3 juni 1947 verloren gegaan
b: Guillaume Robustelly, Luik 1785 voor RK kerk te VREREN (bij Tongeren in Belgisch Limburg)
o: 1865 RK kerk in NOORD-BRABANT
o: WELSRIJP Ned Hervormde kerk Fa. Pereboom & Leijser, Maastricht 1874/85; M II: 17 registers
o/r: Fa. Vaas & Bron, Leeuwarden 1955, Positief (onderwerk) in de ballustrade geplaatst, vrij pedaal; M II vp: GO 9-Pos 8-Ped 3
- het orgel is in verval geraakt door de heteluchtverwarming
- elektronium tot 1987 ??
- inspectie door Klaas Bolt ± 1970; M II vp: Hw 9-Onderpos 8-Ped 3
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1987; windladen Hoofdwerk
adviseur Klaas Bolt
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam ± 1997; herstel Onderpositief
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 2001; reconstrutie; M II vp: Hw 11-Onderpos 9-Ped 3
adviseur Jan Jongepier
het orgel is in het weekend van 28/29 april 2001 weer in gebruik genomen

Dispositie

1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock):
Manuaal C-d3
Gedekt 16, Prestant 8 discant dubbel, Holpyp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Spiysfluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Waldfluit 2, Cornet III, Mixtuur IV-V bas/discant, Trompet 8, Vox Humana 8
Rugpositief C-d3
Gedekt 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Speelfluit 2, Sexquialter II-III, Dulciaan 8, Tremulant
2 Afsluitingen
de koppeling is gehalveerd zodat de bas en de discant elk ook alleen kan worden gekoppeld
het orgel stond in kamertoon
 
1955:
Grand Orgue (II) C-g3
Montre 8, Bourdon 8, Viola di Gamba 8, Prestant 4, Flûte 4, Doublette 2, Cornet III discant, Fourniture III 1, Trompette 8 bas/discant, 2 open plaatsen
Positif (I) C-g3
Bourdon 8, Salicionaal 8, Mélophone 8, Prestant 4, Flûte 4, Quinte 3, Doublette 2, Cromhorne 8 bas-discant, Trémolo
Pedaal C-d1
Soubasse 16, Octavbasse 8, Octavbasse 4
Accouplement des Claviers, Accouplement Pédale (treden)
 
1983 (volgens Wout van Kuilenburg):
Hoofdwerk
Montre 8, Bourdon 8, Viola di Gamba 8, Prestant 4, Flûte 4, Dublette 2, Cornet IV, Fourniture III, Trompette 8 bas/discant, 2 open plaatsen
Onderpositief
Bourdon 8, Salicionaal 8, Mélophone 8, Prestant 4, Flûte 4, Quinte 3, Doublette 2, Cromhorne 8, 1 open plaats
Pedaal
Soubasse 16, Octave 8, Octave 4
Accouple des Claviers, Accouplement à la Pédale, Tremolo
 
2001:
Hoofdwerk C - g3
Montre 8, Bourdon 8, Prestant 4, Flûte 4, Nasard 2 2/3, Doublette 2, Tierce 1 3/5, Cornet IV discant, Sesquialtera II, Fourniture IV, Trompette 8
Onderpositief C - g3
Bourdon 8, Salicional 8, Mélophone 8, Prestant 4, Flûte 4, Nasard 2 2/3, Doublette 2, Fourniture III, Cromhorne 8
Pedaal C - c1
Soubasse 16, Octavebasse 8, Octavebasse 4
Accouplement des Claviers
Accouplement Pédale
Toonhoogte a1 = 440 Hz.

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42